رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری گفت: اگر خدمت داوطلبانه به زائران اربعین انجام می‌شود، این خدمات باید حتما مناسب، شایسته و با کیفیت باشد. وقتی ما این کار بزرگ را انجام می‌دهیم و هر سال میلیون‌ها نفر از کشورمان به عراق می‌روند و هزاران نفر از نیروهای ما در کشور عراق خدمت ارائه می‌کنند، حتما باید به مسائل قانونی آن هم توجه کنیم.
به‌گزارش روابط‌عمومی سازمان نظام پرستاری، دکتر احمد نجاتیان در پنجمین کنگره بین‌المللی سلامت در اربعین بیان کرد: وقتی از اربعین و پیاده‌روی اربعین صحبت می‌کنیم باید از حضرت زینب(س) به‌عنوان پیام‌آور کربلا هم صحبت کنیم. هفته گذشته سالروز حضرت زینب (س) بود که به همه آن را تبریک می‌گویم.
رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری افزود: همکاری بین نهادهای حرفه‌ای و مقرراتی سلامت و پرستاری در ایران و عراق با هدف حفظ حقوق و حفاظت از مردم است. به‌عنوان یک پرستار و یک متخصص سیاستگذاری حوزه سلامت می‌خواهم سوالی را طرح کنم. به‌نظر می‌رسد در موضوع پیاده‌روی اربعین موضوع قابل بحثی است و عالمان حقوق شاید بتوانند به این موضوع ورود کنند.
وی اضافه کرد: اربعین یکی از مهمترین تجمعات انسانی است که آن را می‌توان از جوانب مختلف بررسی کرد. نیت‌های خیرخواهانه‌ای هم در شرکت‌کنندگان و هم در خدمت‌دهندگان هست، اما این هدف خیرخواهانه مانع آن نیست که به حقوق اساسی انسان‌ها توجه نکنیم و آنها را شایسته بهره‌مندی از بهترین خدمات ندانیم.
رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری بیان کرد: اگر خدمت داوطلبانه به زائران اربعین انجام می‌شود، این خدمات باید حتما مناسب، شایسته و با کیفیت باشد. در حوزه خدمات مختلفی که به زائران اربعین ارائه می‌شود، یکی از آنها حوزه سلامت است که یکی از مهمترین حوزه‌های خدمات است.
نجاتیان گفت: بخشی از خدمات سلامت در داخل کشور و بخشی از آن در خارج از کشور ارائه می‌شود. خدماتی که در داخل کشور ارائه می‌شود، نهادهای رسمی مانند وزارت بهداشت و … مسئول آن هستند، اما در خارج از کشور ارائه این خدمات به‌صورت عمده به‌عهده نیروهای اعزامی هلال احمر ایران است.
اعزام 6 هزار نیروی متخصص سلامت به مراسم اربعین
وی افزود: سال گذشته بر اساس آمار ۶ هزار کادر درمان شامل پزشک، پرستار و پزشک متخصص و عمومی به‌صورت داوطلب عازم عراق شدند. این نیروها در یک بیمارستان و ۴۰۰ موکب درمانی خدمات ارائه کردند.
رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری ادامه داد: زمانی که خدمات انسان‌دوستانه و داوطلبانه سلامت را ارائه می‌کنیم، این نیت خیرخواهانه باعث نمی‌شود که مسئولیت حرفه‌ای و شخصی و حرفه‌ای مانع ارائه خدمت شود. بر اساس مسئولیت مدنی هر کسی که به‌طور عمد یا بر اثر بی‌احتیاطی خسارتی به دیگران وارد کند، موظف است آن را جبران کند.
نجاتیان اضافه کرد: نمی‌توانیم به کسی در ارائه خدمات سلامت آسیب برسانیم و بعد بگوییم قصد خیرخواهانه داشتیم. در برابر خدماتی که ارائه می‌کنیم ضامن و مسئول هستیم. سوال این است کسانی که به‌عنوان داوطلب حضور پیدا می‌کنند چه صلاحیت‌هایی باید داشته باشند؟ شرح وظایف آنها چیست؟ آیا در این ایام می‌توانیم شرح وظایف را گسترده‌تر کنیم؟ استانداردها چگونه است؟ و …
وی بیان کرد: در پیاده‌روی اربعین از ۲۸ کشور حضور دارند که هر کدام فرهنگی دارند و وابسته به کشور خاصی هستند. در صورت قصور در ارائه خدمات سلامت در اربعین مکانیسم رسیدگی چگونه است؟ این موضوع را می‌خواهم به‌عنوان یک سوال کلی طرح کنم. وظیفه ما به‌عنوان یک سیاست‌گذار این است که اگر اتفاقی افتاد چه باید کرد.
رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری گفت: در حقوق اصل سرزمینی بودن صلاحیت کیفری را داریم. به این معنا که هر کشوری حق دارد نسبت به رفتارهای مجرمانه‌ای که در محدوده جغرافیایی آن اتفاق می‌افتد، اعمال قانون کند. اگر این اصل را در نظر بگیریم اگر در اربعین در کشور عراق قصوری اتفاق بیفتد، حق کشور عراق است که بر اساس قوانین و چارچوب خود به آن رسیدگی کند.
نجاتیان افزود: مخالف این روال اصل کاپیتالاسیون می‌شود، ولی بر اساس اصل سرزمینی بودن حقوق کیفری، کشور عراق، کشوری است که اگر اتفاق یا قصوری در مراسم اربعین باشد، حق رسیدگی به آن را دارد.
معیارهای ارائه خدمات سلامت در عراق
وی ادامه داد: قانونی در عراق به‌نام خدمات حرفه‌ای پرستاری و مامایی داریم که در سال ۲۰۱۲ تصویب شده است. در این قانون آمده هر کس که در عراق می‌خواهد ارائه خدمات دهد باید عراقی باشد، تحصیلات دانشگاهی داشته باشد. نباید سوء پیشینه کیفری داشته باشد، معیارهای سلامت را داشته باشد و همچنین عضو سندیکای پرستاری عراق باشد.
رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری اضافه کرد: درباره خارجی‌ها بندی در این قانون گنجانده شده است که خارجی‌ها حق ارائه خدمات پرستاری و مامایی را بر اساس قانون دارند و همچنین اصل رفتار متقابل.
نجاتیان گفت: رفتار متقابل می‌گوید کشورها می‌توانند تفاهم‌‌هایی داشته باشند و برخی امتیازها و منافع دوجانبه را با هم به اشتراک بگذارند. بر همین اساس اگر پرستار ایرانی می‌تواند در عراق ارائه خدمت کند، متقابلا این نقش برای پرستار عراقی هم هست که بتواند در ایران ارائه خدمت کند.
تفاهمنامه دو طرفه با عراق برای ارائه خدمات پرستاران ایرانی در مراسم اربعین
وی افزود: تا زمانی که پایمان به دادگستری و قضاوت نرسیده این اصل قانونی برای ما مهم نیست، اما زمانی که می‌خواهیم برخی همکاران را در ایام اربعین ببریم، به این فکر نکردیم اگر اتفاقی بیفتد، کدام قانون به آن رسیدگی می‌کند. این قانون این حق را به کشور عراق می‌دهد که کشور عراق به این موارد رسیدگی کند، مگر اینکه یک رابطه دو جانبه و یک همکاری قضایی بین دو کشور باشد.
رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری ادامه داد: در کشور عراق برای رسیدگی به موارد انضباطی درمانی، یک کمیته انظباطی در هربخش از سلامت هست که توسط مدیر پرستاری تشکیل می‌شود. اعضای آن نمایندگانی از سندیکای پرستاری هستند. این افراد کمیته انضباطی را برگزار می‌کنند و پس از بررسی نتیجه را به وزیر بهداشت ارائه می‌کنند که می‌تواند توبیخ، برکناری از کار یا … در پی داشته باشد.
نجاتیان اضافه کرد: در ایران بر اساس قانون اگر خطایی اتفاق بیفتد، می‌تواند در دادگاه‌های جرائم پزشکی و حتی در بعضی موارد در دادگاه انقلاب بررسی شود. سازمان نظام پزشکی هم می‌تواند ورود کند و مجازات‌ها می‌تواند دیه، توبیخ و لغو پروانه باشد.
وی بیان کرد: حالا اگر برای یک ایرانی در عراق اتفاقی بیفتد، آیا دادگاه‌های ایران یا سازمان نظام پزشکی می‌تواند به خطای پرستار یا پزشکی که در عراق مرتکب شده، رسیدگی کند؟ ماده پنج قانون مجازات اسلامی تصریح می‌کند که هر ایرانی یا غیر ایرانی در خارج از قلمرو حاکمیت ایران است. در خارج از ایران دادگاه‌ها فقط می‌توانند در زمینه‌هایی ورود کند که در آن قانون مشخص شده است.
رئيس‌کل سازمان نظام پرستاری گفت: ماده شش مربوط به کارکنان دولت است. زمانی که پرستاری را مامور می‌کنید که موظف است یک ماه در خارج از ایران ارائه خدمت کند، اگر مامور دولتی باشد، دادگاه‌های ایران می‌توانند به آن رسیدگی کنند، اما منعی برای رسیدگی مراجع عراقی وجود ندارد.
نجاتیان افزود: ماده هفت هم باز هم اعلام می‌کند که اگر اتباع ایران در خارج از کشور خطایی مرتکب شده باشند، اگر آن خطا در ایران جرم‌انگاری شده باشد و موارد دیگر در ایران قابل رسیدگی است. دادگاه‌های ایران حق رسیدگی به این موارد را دارند، ولی مانعی برای رسیدگی مراجع عراقی نخواهد شد.
وی ادامه داد: وقتی ما این کار بزرگ را انجام می‌دهیم و هر سال میلیون‌ها نفر از کشورمان به عراق می‌روند و هزاران نفر از نیروهای ما در کشور عراق خدمت ارائه می‌کنند، حتما باید به مسائل قانونی آن هم توجه کنیم. پیشنهادم این است که بین دو کشور توافق‌نامه‌های قضایی امضا شود که اگر پرستار ایرانی در این کشور دچار خطا شد، دو سیستم قضایی بتوانند با هم همکاری کنند که چگونه به آن رسیدگی شود.
رئیس‌کل سازمان نظام پرستاری اضافه کرد: همکاری مهمتر، همکاری بین نهادهای حرفه‌ای سلامت و پرستاری در دو کشور است. سازمان نظام پزشکی و سازمان نظام پرستاری که مسئول رسیدگی به این حوزه‌ها هستند باید با نهادهای مشابه در عراق همکاری کنند و همچنین در سطح وزارتی باید کارگروهی شکل داده شود و این موارد بررسی شود که استانداردها چیست و اگر اتفاقی افتاد چگونه به آن رسیدگی شود.
نظرات کاربران