خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- حامد عرب زاده: استان بوشهر به عنوان یکی از محورهای کلیدی اقتصادی کشور، به ویژه در حوزه‌های انرژی، بنادر و تجارت دریایی، جایگاهی ممتاز در توسعه اقتصادی ملی دارد.
این استان، با برخورداری از بزرگ‌ترین میدان‌های نفت و گاز، پایانه‌های صادرات انرژی و بنادر راهبردی، نقش تعیین کننده‌ای در پویایی اقتصادی ایران ایفا می‌کند.
در سایه این ظرفیت‌های اقتصادی برجسته، نظام سلامت استان بوشهر با مجموعه‌ای از کاستی‌ها و نارسایی‌ها مواجه است که پیامدهای آن مستقیماً سلامت و کیفیت زندگی بیش از یک میلیون و صد هزار نفر جمعیت این استان را تهدید می‌کند.
کمبود زیرساخت‌های درمانی
مطابق استانداردهای جهانی سلامت، دسترسی مطلوب به خدمات درمانی و تخت‌های بیمارستانی با حداقل سه تخت به ازای هر هزار نفر جمعیت سنجیده می‌شود.
با این حال، استان بوشهر با جمعیت حدود ۱.۱ میلیون نفر، تنها حدود ۲ هزار تخت فعال در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی دارد؛ رقمی که نمایانگر کمبود حدود ۳۰ تا ۴۰ درصدی است. این کمبود، بویژه در شهرستان‌های محروم‌تر و کمتر توسعه یافته به شکل بارزی احساس می‌شود.
بیمارستان‌های موجود، علاوه بر ظرفیت ناکافی، از فقدان بخش‌های تخصصی و امکانات پیشرفته درمانی نیز رنجمی‌برند؛ کمبود بخش‌هایی مانند مراقبت‌های ویژه، بخش‌های زنان و زایمان و اورژانس پیشرفته، مشکلات عدیده‌ای را برای بیماران و خانواده‌های آنان ایجاد کرده است.
این مسئله موجب افزایش بار مراجعات درمانی به مرکز استان بوشهر و همچنین استان‌های همجوار شده که خود موجب فشار مضاعف بر ظرفیت‌های درمانی این مناطق شده است.
مراجعه بیماران به خارج استان
علی عارفی یکی از ساکنان شهر بوشهر در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان مشکلات درمانی استان گفت: واقعیت این است که ما در بسیاری از مواقع برای درمان بیماری‌های معمولی باید به استان‌های همجوار مثل شیراز یا اهواز مراجعه کنیم. این موضوع فشار مالی و زمانی زیادی به خانواده‌ها وارد می‌کند.
وی ادامه داد: در بیمارستان سلمان فارسی، کمبود تجهیزات پیشرفته و نبود برخی متخصصان باعث شده که بیماران برای خدمات تخصصی به شهرهای دیگر بروند. این وضعیت در روستاها که اصلاً امکانات درمانی اولیه هم ندارند، بغرنج‌تر است.
عارفی اظهار کرد: انتظار داریم مسئولان با برنامه‌ریزی دقیق و تخصیص منابع کافی، این کمبودها را جبران کنند تا مردم استان بوشهر کمتر درگیر مشکلات درمانی باشند.
کمبود تجهیزات پزشکی
در عصر فناوری‌های نوین پزشکی، تجهیز مراکز درمانی به دستگاه‌های پیشرفته تشخیصی مانند MRI، سی‌تی‌اسکن،و سونوگرافی‌های پیشرفته از الزامات اولیه برای تشخیص و درمان دقیق بیماری‌ها به شمار می‌رود.
با این حال، نابرابری در توزیع این تجهیزات در استان بوشهر، موجب شده تا بیماران مناطق دورافتاده برای دریافت خدمات تشخیصی لازم، ناچار به طی مسافت‌های طولانی به مرکز استان یا حتی استان‌های دیگر باشند.
این کمبود تجهیزات، نه تنها موجب تأخیر در تشخیص بیماری‌ها و آغاز درمان مناسب می‌شود، بلکه هزینه‌های درمانی بیماران را افزایش داده و فشار روانی ناشی از نااطمینانی نسبت به وضعیت سلامتی را تشدید می‌کند. ارتقایزیرساخت‌های تشخیصی، از جمله ضرورت‌های حیاتی برای بهبود کیفیت خدمات درمانی در استان است.
محرومیت در زمینه شاخص‌های درمانی
پزشک مستقر در جزیره خارگ در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: بوشهر به‌رغم موقعیت جغرافیایی و اقتصادی ویژه، یکی از استان‌های محروم در زمینه شاخص‌های درمانی است. آمارها نشان می‌دهد نسبت تخت‌های بیمارستانی به جمعیت، پایین‌تر از میانگین کشوری است و کمبود پزشکان متخصص به‌ویژه در حوزه‌هایی مانند قلب، جراحی مغز و اعصاب و نوزادان محسوس است.
دکتر سیده سارا حسینی افزود: این مشکل به دلیل عوامل مختلفی از جمله کمبود زیرساخت‌های رفاهی، عدم انگیزه کافی برای جذب نیروهای متخصص و نیز محدودیت‌های مالی موجود است. بدون یک برنامه جامع توسعه و تخصیص منابع پایدار، بهبود وضعیت سلامت در این استان دشوار خواهد بود.
حسینی تأکید کرد: ضروری است که دولت و نهادهای ذیربط با همکاری بخش خصوصی و سازمان‌های مردم‌نهاد، سرمایه‌گذاری بیشتری در حوزه سلامت استان بوشهر انجام دهند تا عدالت درمانی در این منطقه برقرار شود.
نیروی انسانی متخصص نقطه ضعف اساسی
کمبود نیروی متخصص، بزرگ‌ترین چالش پیش روی نظام سلامت استان بوشهر است. بررسی آمارها نشان می‌دهدنسبت پزشک متخصص به جمعیت در استان بوشهر کمتر از ۰.۵ پزشک به ازای هر هزار نفر است، حال آنکه این شاخص در سطح کشور بیش از ۰.۸ است. این شکاف معنادار، به ویژه در حوزه‌های حساس و حیاتی مانند جراحی مغز و اعصاب، قلب و عروق، روان‌پزشکی، زنان و زایمان، و پزشکی داخلی، خود را به صورت کمبود شدید خدمات تخصصی بروز داده است.
علاوه بر کمبود تعداد پزشکان، توزیع نامتوازن و عدم تمایل متخصصان به حضور در شهرستان‌های محروم‌تر استان، مشکل را تشدید کرده است. دلایلی چون شرایط اقلیمی گرم و خشک، ضعف امکانات رفاهی، نبود مسکن مناسب و محرومیت از خدمات رفاهی و تفریحی، به همراه نبود مشوق‌های کافی و امنیت شغلی، باعث شده بسیاری از پزشکان متخصص استان را ترک کنند یا اساساً تمایلی به خدمت‌رسانی در این مناطق نداشته باشند.
این روند نه تنها موجب افزایش مراجعات بیماران به مراکز استان و خارج از استان شده، بلکه به مهاجرت درمانی نیز دامن زده است؛ پدیده‌ای که به طور کلی هزینه‌های نظام سلامت و بیماران را افزایش داده و بار روانی و مالی خانواده‌ها را چند برابر می‌کند.
اکرم فرهادی معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی بوشهر از جذب ۳۱۵ نفر نیروی پیمانی خبر داد و گفت: مجوزهای استخدامی پس از تأیید نهایی سازمان امور اداری و استخدامی کشور و با توجه به توسعه مراکز درمانی جدید، کسری نیرو طی سه سال گذشته و ضریب اشغال بیمارستان‌ها صادرشده است.
پروژه‌های درمانی نیمه‌تمام
با وجود وعده‌های متعدد مسئولان وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، بسیاری از پروژه‌های درمانی و بهداشتی کلان در استان، از جمله بیمارستان ۱۷ شهریور برازجان، درمانگاه جزیره خارگ و مراکز جامع سلامت در دیر و عسلویه، با پیشرفت کند و نیمه‌تمام مواجه هستند. بیمارستان ۱۷ شهریور که از سال ۱۳۹۶ شروع شده، تاکنون تنها ۵۶ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و موعد بهره‌برداری آن بارها به تعویق افتاده است.
این وضعیت در شرایطی است که با افزایش جمعیت، تغییر الگوی بیماری‌ها و ظهور بیماری‌های مزمن، نیاز به ارتقایزیرساخت‌های درمانی بیش از پیش احساس می‌شود.
اجرای پروژه‌های درمانی گسترده در بوشهر
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری بوشهر در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به شاخص‌های پایین درمانی در استان اظهار کرد: دولت وفاق ملی با هدف جبران این کمبودها اقدامات گسترده‌ای را در دستور کار قرار داده که در سفر رئیس جمهور به استان نیز بر آن تاکید شده است.
شاپور رجایی درباره مصوبات برنامه هفتم توسعه توضیح داد که بیش از ۷۵۰ تخت بیمارستانی جدید در نقاط مختلف استان ایجاد خواهد شد. اجرای این پروژه‌ها به صورت مشترک توسط دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، سازمان تأمین اجتماعی، وزارت نفت و وزارت دفاع انجام می‌گیرد.
وی همچنین نقش سازمان تأمین اجتماعی را در ارائه خدمات درمانی به جمعیت گسترده‌ای از مردم استان مهم دانست و افزود: کمبودهای موجود به ویژه در بیمارستان سلمان فارسی شهر بوشهر به وضوح قابل مشاهده است.
رجایی اعلام کرد: سازمان تأمین اجتماعی اقدام به ساخت درمانگاهی تخصصی در این بیمارستان کرده است؛ پروژه‌ای که در زمینی به مساحت پنج هزار و ۴۰۰ متر مربع با اعتبار ۲۰۰ میلیارد تومان در حال اجرا است و پیش‌بینی می‌شودطی دو سال و نیم به بهره‌برداری برسد.
معاون استاندار بوشهر در پایان ابراز امیدواری کرد با تأمین سریع‌تر اعتبار، این طرح مهم درمانی هرچه زودتر تکمیل و در خدمت مردم قرار گیرد.
استان بوشهر با توجه به ظرفیت‌های اقتصادی و جمعیتی ویژه، نیازمند توجه ویژه و برنامه‌ریزی جامع در حوزه سلامت است. اصلاحات بنیادین در توزیع و جذب نیروی انسانی متخصص، توسعه زیرساخت‌های درمانی، تجهیز مراکز پزشکی به فناوری‌های نوین، تضمین دسترسی عادلانه به داروهای حیاتی و تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام، از ضروریات غیرقابل اغماض است.
علاوه بر این، تقویت نظام ارجاع، اجرای کامل طرح پزشک خانواده و توسعه مراقبت‌های اولیه می‌تواند بار زیادی از روی دوش بیمارستان‌ها بردارد و کیفیت زندگی مردم را به شکل چشمگیری ارتقا دهد.
به‌کارگیری سیاست‌های هوشمندانه، بهره‌گیری از مشارکت بخش خصوصی و نهادهای مردمی، و مدیریت شفاف و مسئولانه منابع، کلید موفقیت در ایجاد تحولی پایدار و همه‌جانبه در نظام سلامت استان بوشهر است.
در نهایت، تحقق این اهداف نه تنها سلامت و رفاه جمعیت استان را تضمین می‌کند، بلکه موجب ارتقای جایگاه اقتصادی و اجتماعی بوشهر در سطح ملی خواهد شد.
نظرات کاربران