خیلی از افراد روزشان را با یک فنجان قهوه آغاز میکنند و پژوهشهای مختلف نشان دادهاند که مصرف قهوه میتواند خطر ابتلا به دیابت نوع دو را کاهش دهد. این یافتهها باعث شده برخی افراد مبتلا به دیابت بپرسند آیا قهوه یا کافئین میتواند برایشان سودمند باشد یا خیر.
قهوه مجموعهای از ترکیبات شیمیایی دارد که کافئین تنها یکی از آنها است. بر اساس تحقیقات، بعضی از این ترکیبات آثار مثبت روی بدن دارند و برخی دیگر چندان مفید نیستند. این مطلب به بررسی پژوهشهای علمی درباره تأثیر قهوه بر دیابت و خطر ابتلا به آن میپردازد.
آیا قهوه برای سلامتی مفید است؟
قهوه شامل ترکیباتی از جمله کافئین و پلیفنولها است، که هر یک نقش متفاوتی در بدن دارند. پلیفنولها به داشتن خاصیت آنتیاکسیدانی معروف هستند و باور بر این است که از بروز بسیاری از بیماریها مانند دیابت نوع دو، بیماری قلبی و سرطانها جلوگیری میکنند.
آنتیاکسیدانها برای سلامت قلب مفید هستند و از آنجایی که افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض بیماری قلبی و سکته هستند، مصرف خوراکیهای سرشار از آنتیاکسیدان میتواند به کاهش این خطر کمک کند.
قهوه همچنین حاوی مقادیر کمی منیزیم و کروم است. افزایش دریافت منیزیم میتواند احتمال ابتلا به دیابت نوع دو را کاهش دهد، اما مقدار این مواد در قهوه آنقدر کم است که نمیتوان روی آن به عنوان منبع اصلی حساب کرد. در ادامه به این موضوع میپردازیم که فواید قهوه و اجزای مختلف قهوه چگونه ممکن است بر دیابت اثر بگذارند تا شما در زمان خرید قهوه اطلاعات بیشتری داشته باشید و آگاهانه خرید خود را انجام دهید.
قهوه و خطر دیابت نوع دو
طبق تحقیقات، نوشیدن سه تا چهار فنجان قهوه در روز میتواند خطر ابتلا به دیابت نوع دو را کاهش دهد. در یک مطالعه بزرگ در سال ۲۰۱۳، افرادی که طی چهار سال مصرف روزانه قهوه خود را بیش از یک فنجان افزایش دادند، ۱۱ درصد کمتر در معرض دیابت نوع دو بودند. در مقابل، کسانی که مصرف قهوه خود را بیش از یک فنجان کاهش دادند، ۱۷ درصد بیشتر با این خطر مواجه شدند.
بررسی دیگری که یک سال بعد منتشر شد و دادههای بیش از یک میلیون نفر را تحلیل کرد، نشان داد خرید قهوه روبوستا و مصرف قهوه کافئیندار ( یا به اصطلاح عام قهوه های فول کافئیندار) و بدون کافئین هر دو به کاهش خطر دیابت نوع دو کمک میکنند. این مجموعه شواهد نشان میدهد که قهوه میتواند نقش محافظتی در برابر این بیماری داشته باشد و حتی یکی از پاسخهای سوال «قهوه بدون کافئین برای چه کسانی مناسب است؟» میتواند بیماران دیابتی باشد.
https://www.aparat.com/v/est9wi8?refererRef=channel_page
تأثیر قهوه بر قند خون و انسولین
قهوه خالص به طور مستقیم قند خون را افزایش نمیدهد، نکتهای که برای افرادی که دیابت دارند و قهوه تلخ مینوشند اهمیت دارد. اما با این حال، برخی تحقیقات مطرح کردهاند که کافئین ممکن است حساسیت به انسولین را کاهش دهد که برای افراد مبتلا به دیابت مطلوب نیست.
در مقابل، ترکیبات دیگری در قهوه مانند منیزیم، کروم و پلیفنولها میتوانند حساسیت به انسولین را بهبود دهند و تا حدی اثر کافئین را خنثی کنند. به همین دلیل بعضی متخصصان پیشنهاد میکنند افراد مبتلا به دیابت قهوه بدون کافئین مصرف کنند تا از خواص مفید قهوه بهرهمند شوند بدون اینکه حساسیت به انسولین دچار اختلال شود.
آیا کافئین باعث بهبود عملکرد ورزشی میشود؟
پاسخ کلی مثبت است، اما میزان این تأثیر در افراد و مطالعات مختلف فرق دارد. در یک فراتحلیل که نتایج ۵۶ آزمون زمانمحور را بررسی کرده بود، مشخص شد مصرف کافئین میتواند تا حدود ۱۵.۹ درصد عملکرد را بهبود دهد. همچنین ارتباط بین قهوه و ورزش دیده شد که هرچه مدت فعالیت طولانیتر باشد، تأثیر کافئین بیشتر است. این موضوع منطقی بهنظر میرسد، چون کافئین مستقیماً روی خستگی و احساس درد در مغز اثر میگذارد. در نتیجه، هرچه تمرین یا مسابقه طولانیتر و خستهکنندهتر باشد، نقش کافئین در مقابله با این عوامل پررنگتر میشود.
برخی مطالعات نشان دادهاند که در ورزشهایی مانند شنا و قایقرانی، که استقامت عضلانی نقش کلیدی دارد، مصرف کافئین میتواند استقامت عضلانی را تا ۶ تا ۷ درصد افزایش دهد. اما نتایج همهی مطالعات یکسان نیست و در بعضی از آنها چنین اثری دیده نشده است. دلیل این تفاوت به احتمال زیاد روشهای متفاوت تحقیق و طراحی آزمایشها است. اما با این حال، از دید برخی کارشناسان، کافئین در ورزشهای استقامتی واقعاً مؤثر است و ارزش استفاده دارد.
در مورد قدرت عضلانی، یعنی توانایی انجام حرکات سنگین مانند وزنهبرداری، نتایج پژوهشها شفافتر است. سه فراتحلیل مختلف نشان دادهاند که مصرف کافئین میتواند بین ۲ تا ۷ درصد عملکرد را افزایش دهد. به همین دلیل هم ورزشکاران رشتههایی مثل پاورلیفتینگ و وزنهبرداری جزو مصرفکنندگان جدی کافئین و طرفداران خرید قهوه اسپرسو هستند.
قهوه و فعالیت بدنی
بر اساس یک مطالعه کوچک، مصرف کافئین پیش از ورزش در افراد مبتلا به دیابت نوع دو میتواند سطح قند خون را کاهش دهد. مطالعه دیگری روی افراد مبتلا به دیابت نوع یک نشان داده است که مصرف مکمل کافئین میتواند از افت شدید قند خون هنگام فعالیت بدنی جلوگیری کند، اگرچه ممکن است احتمال افت دیرهنگام قند خون را افزایش دهد.
نظر بنیاد قلب بریتانیا درباره تاثیر قهوه اول صبح بر سلامت قلب
تریسی پارکر، متخصص تغذیه ارشد در بنیاد قلب بریتانیا، میگوید:
«میدانیم که نوشیدن قهوه در حد متعادل (حدود چهار تا پنج فنجان در روز) برای بیشتر افراد مشکلی ایجاد نمیکند و به نظر نمیرسد که سلامت قلب را به خطر بیندازد. اما این مطالعه نشان میدهد که زمان نوشیدن قهوه هم ممکن است اهمیت داشته باشد.»
او در ادامه میافزاید:
«باید توجه داشت که چنین مطالعاتی نمیتوانند رابطه علت و معلول را اثبات کنند. بنابراین نمیتوانیم با اطمینان بگوییم که نوشیدن قهوه همراه با صبحانه حتماً احتمال مرگ ناشی از حمله قلبی یا سکته را کاهش میدهد.»
اما با این حال، به گفته پارکر، نوشیدن قهوه در ساعات اولیه روز در مقایسه با ساعات پایانی شب، احتمالاً بیضرر است و حتی ممکن است برای سلامت قلب و قهوه مفید باشد.
او در پایان توصیه میکند:
«اگر متوجه شدید که نوشیدن قهوه در بعدازظهر یا شب بر خوابتان تأثیر منفی دارد، بهتر است میزان مصرف کافئین را کاهش دهید یا پس از ظهر به قهوه بدون کافئین روی بیاورید تا خواب بهتری داشته باشید.»
آیا کافئین ضرر دارد؟
کافئین محرک اصلی موجود در قهوه است و میتواند هوشیاری را افزایش دهد، خستگی را کاهش دهد و تمرکز را بهتر کند.
بر اساس گزارش سازمان غذا و داروی آمریکا، مصرف روزانه ۴۰۰ میلیگرم کافئین، معادل چهار تا پنج فنجان قهوه، معمولاً برای بیشتر افراد مشکلی ایجاد نمیکند. اما چون یافتهها درباره افراد مبتلا به دیابت یکسان نیست، بهتر است هر فرد با توجه به شرایط خود از پزشک درباره میزان مناسب مصرف قهوه مشورت بگیرد.
حساسیت به کافئین در افراد متفاوت است و این موضوع هم در افراد مبتلا به دیابت و هم در دیگران دیده میشود. به همین دلیل برخی کارشناسان معتقد هستند قهوه بدون کافئین مطمئنترین انتخاب برای افراد مبتلا به دیابت است، زیرا خواص مفید قهوه را بدون خطرات احتمالی کافئین در اختیارشان قرار میدهد. از جمله خواص قهوه بدون کافئین میتوان به این اشاره کرد که، آنتیاکسیدانی به نام اسید کلروژنیک که در قهوه بدون کافئین یافت میشود، میتواند سطح قند خون در حالت ناشتا را بین ۴ تا ۵ درصد کاهش دهد. این شاخص معمولاً برای تشخیص دیابت بهکار میرود. جالب است بدانید که این ترکیب مفید در قهوههای برشته و آسیابشده (و نه در انواع آماده یا ترکیبی) بیشتر یافت میشود.
البته افزودن شکر یا خامه به قهوه قند خون را افزایش میدهد. افراد مبتلا به دیابت بهتر است نوشیدنیهای بدون شکر مصرف کنند. برخی شیرینکنندههای مصنوعی نیز به ویژه سوکرالوز، ممکن است برای کنترل قند خون مناسب نباشند.
شیرینکنندههای طبیعی بدون کالری گزینه سالمتری به شمار میروند. کاهش تدریجی مقدار شیرینکننده میتواند به حذف کامل آن کمک کند.
جمعبندی
قهوه ترکیبات متنوعی دارد که اثرات متفاوتی بر بدن میگذارند. برخی از آنها برای افراد مبتلا به دیابت سودمند هستند و برخی دیگر کمتر. پژوهشها نشان میدهد مصرف قهوه میتواند خطر ابتلا به دیابت نوع دو را کاهش دهد.
اما برای افرادی که با دیابت زندگی میکنند، شواهد درباره تأثیر کافئین یکدست نیست. برخی تحقیقات کاهش حساسیت به انسولین را گزارش کردهاند، در حالی که ترکیبات مفید دیگر در قهوه ممکن است این اثر را تعدیل کنند.
به همین دلیل بعضی پزشکان قهوه بدون کافئین را انتخابی امنتر میدانند. در نهایت، باید توجه داشت که قهوه همراه با شکر یا خامه میتواند قند خون را بالا ببرد. مناسبترین شیوه مصرف قهوه برای افراد مبتلا به دیابت، نوشیدن قهوه تلخ یا استفاده از یک شیرینکننده طبیعی و بدون کالری است.
منبع:
قهوه بدون شکر؛ انتخابی آگاهانه برای داشتن آیندهای سالم و پایدار
he effect of caffeine on subsequent sleep: A systematic review and meta-analysis
نظرات کاربران