به گزارش خبرگزرای مهر، سید هادی احمدی، عضو هیئت مدیره سازمان نظام پزشکی و انجمن داروسازان ایران با تأکید بر ضرورت تغییر نگاه جامعه به دارو و درد، گفت: درد، بیماری نیست، بلکه علامتی از وجود بیماری است. این احساس، یکی از نظامهای دفاعی طبیعی بدن است که به ما هشدار میدهد مشکلی در بدن وجود دارد و باید برای درمان آن، به سر منشأ مشکل مراجعه کنیم.
احمدی تصریح کرد: در بسیاری از موارد، مردم با مشاهده سردرد، کمر درد یا دنداندرد به سرعت به مسکنها پناه میبرند، در حالی که داروهای مسکن تنها بهطور موقتی درد را تسکین میدهند و هیچ تأثیری بر علت اصلی بیماری ندارند. استفاده طولانیمدت از داروهای مسکن نهتنها درمانگر نیست، بلکه میتواند مسیر درمان را تغییر دهد و در مواردی بیماری را پنهان کند.
وی با اشاره به اینکه اغلب مسکنهای رایج در داروخانهها بدون نسخه (داروهای OTC) در دسترس هستند، گفت: داروهایی مانند استامینوفن، بروفن، ژلوفن و دیفنهیدرامین از جمله داروهای پرمصرفی هستند که متأسفانه در بسیاری از خانهها بدون تجویز پزشک مصرف میشوند. در حالی که هر دارویی در صورت مصرف مداوم میتواند عوارض خطرناکی داشته باشد.
این داروساز تأکید کرد: در کشورهای پیشرفته، دریافت دارو حتی داروهای ساده، منوط به بررسی دقیق و تجویز پزشک است. در مقابل، سهولت دسترسی به دارو در ایران موجب شده است که داروخانهها به جای پایگاههای سلامت به نوعی فروشگاه دارو تبدیل شوند. هر داروخانه در دنیا باید با حضور دکتر داروساز فعال باشد تا ضمن ارائه مشاوره، از مصرف اشتباه یا بیش از حد دارو جلوگیری کند.
احمدی یکی از مشکلات رایج در جامعه را استفاده همزمان از چند مسکن دانست و هشدار داد: هیچ گاه نباید چند داروی مسکن را با هم مصرف کرد. این کار نهتنها شدت تسکین را افزایش نمیدهد، بلکه به دستگاه گوارش، کبد و کلیه آسیب جدی میزند. گاهی بیماران تصور میکنند مصرف چند دارو باعث بهبود سریعتر میشود، در حالی که این کار عوارضی بسیار خطرناکتر از خود درد به همراه دارد.
وی درباره منشأ تأثیر داروهای مسکن توضیح داد: هیچ دارویی وجود ندارد که بتواند دقیقاً در نقطهای مشخص از بدن اثر بگذارد. مسکنها بهطور پراکنده در کل بدن عمل میکنند و همین موضوع باعث میشود آثار جانبی آنها در سایر اعضا مانند کلیه و کبد نیز ظاهر شود.
به گفته وی، توسعه داروهای نقطهای و هوشمند یکی از اهداف داروسازی مدرن است، اما هنوز تا رسیدن به آن مرحله فاصله زیادی داریم و پیش از مصرف داروهای شیمیایی، بهتر است ابتدا از روشهای طبیعی مانند دمنوشها و گیاهان دارویی بهره گرفته شود، زیرا این مواد معمولاً عوارض کمتری دارند.
وی یادآور شد: «گلگاوزبان» و دیگر دمنوشهای آرامبخش میتوانند در بسیاری از موارد بهعنوان یک تسکیندهنده طبیعی مؤثر باشند. مصرف داروهای گیاهی نیز باید با آگاهی کامل از ترکیبات آنها و تحت نظر پزشک یا داروساز باشد.
احمدی با انتقاد از عملکرد برخی عطاریها گفت: فروش داروهای صنعتی یا شبهدارویی در عطاریها تخلف محسوب میشود. عطاریها تنها مجاز به فروش گیاهان دارویی خام با اطلاعات دقیق هستند و نباید محصولات بستهبندیشده صنعتی را عرضه کنند. چنین فرآوردههایی باید صرفاً در داروخانهها و زیر نظر متخصصان مربوطه در اختیار مردم قرار گیرد.
وی گفت: اغلب مسکنها باید بعد از غذا یا با معده پر مصرف شوند، زیرا در غیر این صورت ممکن است به دیواره معده آسیب بزنند. توصیه ما همیشه این است که مصرف دارو بدون مشورت با داروساز انجام نشود.
احمدی درباره تفاوت مصرف دارو در سنین مختلف نیز اظهار داشت: داروهای مسکن برای کودکان، بزرگسالان و سالمندان کاملاً متفاوت هستند. در کودکان معمولاً از شربتهای با دوز پایین مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده میشود، در حالی که برای بزرگسالان شکلهای قرصی یا کپسولی رایجتر است. تفاوت در دوز، سن، وزن و شرایط جسمانی بیمار باید همیشه مدنظر باشد.
این عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران با اشاره به جایگاه داروسازان در نظام سلامت تشریح کرد: داروخانهها پایگاههای سلامت مردمی هستند، نه صرفاً محل فروش دارو. امروز حدود ۱۷ هزار داروخانه در سراسر کشور فعال است که در هرکدام دکتر داروساز حضور دارد. بیش از ۳۵ هزار داروساز در کشور داریم که بخشی در دانشگاهها و بیمارستانها بهعنوان داروساز بالینی مشغول به فعالیت هستند.
احمدی با بیان اینکه هر داروساز نقشی حیاتی در مشاوره دارویی دارد، خاطر نشان کرد: مراجعه به داروساز در داروخانه، میتواند از بسیاری از خطاهای دارویی و مصرف نادرست دارو جلوگیری کند. همانطور که مراجعه به پزشک برای تشخیص ضروری است، مشورت با داروساز نیز بخشی از فرآیند درمان محسوب میشود.
نظرات کاربران