کشف ارتباط میان کووید-۱۹ و ایجاد تجمع پروتئین عامل بیماری آلزایمر

: مجموعه: اخبار پزشکی; تاریخ انتشار : پنجشنبه, ۰۲ مرداد ۱۴۰۴ ۱۸:۵۱

آیا تا به حال پس از بهبودی از کووید-۱۹، احساس «مه مغزی» یا مشکل در تمرکز و حافظه را تجربه کرده‌اید؟ این پدیده که به عنوان یک علامت پس از عفونت گزارش می‌شود، مدت‌هاست که ذهن محققان را به خود مشغول کرده است. اکنون، یک مطالعه جدید به رهبری دانشگاه ییل، ممکن است توضیحی قانع‌کننده برای این ارتباط ارائه دهد.

به گزارش شفقنا، این پژوهش نشان می‌دهد که کووید-۱۹ می‌تواند منجر به تجمع پروتئینی شبیه به آنچه در بیماران آلزایمر دیده می‌شود، نه تنها در مغز بلکه در چشم‌ها نیز شود. این کشف می‌تواند پرده از راز «مه مغزی» برداشته و حتی مسیرهای جدیدی برای تشخیص و درمان بیماری آلزایمر بگشاید.

برای درک شباهت‌های ظاهری بین «مه مغزی» ناشی از کووید و آلزایمر، محققان بررسی کردند که آیا ویروس سارس-کووید می‌تواند منجر به ایجاد پلاک‌های شبیه به آلزایمر شود که پدیده «مه مغزی» پس از عفونت را توضیح دهد یا خیر. برایان هافلِر، چشم‌پزشک در دانشکده پزشکی ییل و نویسنده ارشد این مطالعه، می‌گوید: شواهد فزاینده‌ای وجود دارد که کووید-۱۹ و مه مغزی را به هم مرتبط می‌کند، که یک علامت رایج پس از عفونت است.

او اضافه می‌کند: در حالی که مکانیسم‌های مه مغزی پس از کووید-۱۹ به طور کامل درک نشده‌اند، دانشمندان دریافته‌اند که کووید-۱۹می‌تواند باعث تجمع آمیلوئید بتا (پروتئین عامل آلزایمر) در سیستم عصبی مرکزی شود.

تحقیقات قبلی نشان داده‌اند که آمیلوئید بتا هم در شبکیه چشم و هم در مغز بیماران آلزایمر تجمع می‌یابد.

برای بررسی این فرضیه، محققان از بافت شبکیه چشم انسان پس از مرگ و همچنین ارگانوئیدهای شبکیه – مدل‌های کوچک و سه‌بعدی شبکیه که از سلول‌های بنیادی انسانی مشتق شده‌اند – استفاده کردند. آن‌ها انواع مختلف سلول‌های موجود در بافت شبکیه را تجزیه و تحلیل کردند و RNA درون هسته سلول‌ها را اندازه‌گیری کردند تا تولید پروتئین سلول‌های مختلف را تعیین کنند.

این یافته به این احتمال اشاره دارد که هدف قرار دادن NRP1 (یک پروتئین غشایی است که به عنوان یک گیرنده برای فاکتورهای رشد و سایر مولکول های سیگنال دهنده عمل می کند) می‌تواند به مقابله با عوارض عصبی کووید-۱۹، مانند «مه مغزی»، کمک کند.

از آنجایی که آلزایمر می‌تواند سد خونی-مغزی را تضعیف کند، تجمع آمیلوئید بتا می‌تواند نشان‌دهنده تلاش مغز برای مقابله با مزاحمان میکروبی باشد.

نویسندگان خاطرنشان می‌کنند که ویروس‌های دیگر نیز ممکن است تجمعات مشابه آمیلوئید بتا را تحریک کنند و نیاز به تحقیقات بیشتر را برای بررسی این موضوع یادآور می‌شوند. هافلِر و همکارانش در حال حاضر در حال انجام مطالعات بالینی هستند تا مشخص کنند آیا کووید-۱۹ می‌تواند خطر طولانی‌مدت آلزایمر را افزایش دهد یا خیر.