خبرگزاری مهر، گروه استانها: سلامت و بهداشت، از اصلیترین شاخصهای توسعه انسانی در هر جامعه به شمار میرود؛ حوزهای که پیشرفت آن نهتنها وابسته به ساختارهای رسمی، بلکه عمیقاً متکی بر مشارکتهای داوطلبانه، مسئولانه و مردمی است. در شهری چون مشهد، که همزمان بار سنگین خدمات درمانی و میزبانی میلیونها زائر را بر دوش میکشد، نقش کنشگران مردمی سلامت بیش از پیش نمود پیدا میکند.
در چنین بستری، «نشان مشهد الرضا (ع)» تلاش دارد فراتر از یک رویداد نمادین، بستری برای شناسایی، ارجگذاری و الگوسازی از افرادی فراهم کند که با نیت خالصانه و بدون چشمداشت، در ارتقای سلامت جامعه ایفای نقش کردهاند؛ افرادی که گاه سالها خدماتی اثرگذار ارائه کردهاند، بیآنکه نامشان در فضای عمومی شنیده شود.
رویکرد این نشان، بازتعریف مفهوم خدمت در حوزه سلامت است؛ خدمتی که صرفاً به اقدامات تخصصی پزشکی محدود نمیشود، بلکه طیفی وسیع از فعالیتهای خیرخواهانه، ترویج سبک زندگی سالم، نوآوریهای علمی، مشارکت در تجهیز مراکز درمانی و همراهی با مردم در دشوارترین شرایط را در بر میگیرد.
بر همین اساس، تشکیل کارگروههای تخصصی و تعریف شاخصهای چندبعدی، تلاشی برای جلوگیری از نگاههای سلیقهای و حرکت به سوی انتخابهایی دقیق، عادلانه و مبتنی بر خرد جمعی بوده است؛ فرآیندی که انتخاب نهایی را به مرحلهای حساس و پیچیده تبدیل کرده است.
فرآیند انتخاب ۸ برگزیده بهداشت و درمان نشان مشهد الرضا (ع)
نغمه رزاقی، عضو کارگروه بهداشت و درمان نشان مشهد الرضا (ع) در گفتگو با خبرنگار مهر در تشریح فرآیند انتخاب افراد برگزیده این کارگروه، به دشواری انتخاب از میان معرفیشدگان با کارنامه برجسته اشاره کرد.
عضو کارگروه بهداشت و درمان نشان مشهد الرضا (ع) بیان کرد: با وجود معرفی افراد متعدد که حقیقتاً هم جان و هم مال خود را وقف خدمت به مردم مشهد کرده بودند، فرآیند انتخاب بسیار دشوار بود.
وی پس از توافق اولیه بر سر شاخصهای مد نظر جهت ارزیابی، نهایتاً با سبکسنگین کردن و خرد جمعی، از میان داوطلبان به ۸ نفر از افرادی که بالاترین امتیاز را در انطباق با معیارها کسب کرده بودند، رسیدیم.
رزاقی در ادامه به یکی از اهداف مهم این رویداد اشاره کرد و گفت: تقدیر و دیده شدن این افراد بسیار ارزشمند است، اما هدف کلیدی این است که این چهرههای شاخص به جامعه معرفی شوند.
عضو کارگروه بهداشت و درمان نشان مشهد الرضا (ع) بیان کرد: در حوزههایی مانند بهداشت و درمان، ممکن است خدمات ارزشمند افراد توسط عموم مردم، به ویژه کسانی که مستقیماً درگیر این فضا نیستند، ناشناخته بماند.
وی تأکید کرد: معرفی این الگوها برای نسل جوان که با بیانگیزگی و تردید در مسیر تلاش مواجه هستند، حیاتی است. دیدن کسانی که با زحمات و فداکاری (مالی، علمی و گاه حتی جانی) به دستاوردهای چشمگیری رسیدهاند، میتواند انگیزه بالایی در جامعه ایجاد کند.
رزاقی در خصوص راههای عملیاتی کردن این معرفی، پیشنهاداتی را مطرح کرد: پیشنهاد میشود از ظرفیت بیلبوردهای شهری برای معرفی چهرهها، در کنار درج خدمات برجستهشان، استفاده شود و همچنین فضایی مشخص (مانند یک اتاق در فرهنگسرای بهشت) برای ارتباط مستقیم این منتخبین با مردم و به ویژه جوانان و دانشآموزان اختصاص یابد و از ظرفیت این افراد به عنوان سخنران در مدارس استفاده شود تا تأثیرگذاری این الگوها به شکلی مستمر و میدانی افزایش یابد.
لزوم الگوسازی پایدار از مشارکتهای مردمی
حسین الوندی، عضو کارگروه بهداشت و درمان نشان مشهد الرضا (ع) در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: فرآیند اعطای نشان، با نگاهی جامعتر، به سمت شناسایی و تقدیر از خدمات خودجوش و مردمی حرکت کند تا اثرگذاری آن در سطح جامعه مستدام باشد.
عضو کارگروه بهداشت و درمان نشان مشهد الرضا (ع) بیان کرد: پس از جمعآوری اطلاعات ۲۷ مرکز نیکوکاری در فاز اول فعالیتها، هدف اصلی باید فراتر از صرفاً مراسم تقدیر باشد و یک فرآیند هدفمند الگوسازی درست پس از مراسم محقق شود.
وی بر اهمیت حمایت از گروههای مردمی که فعالیت خودجوش دارند، تأکید کرد و با اشاره به مجموعه گلستان علی و اصحاب حجره، خواستار توجه ویژه به فعالانی شد که با درآمدهای اندک، گرهی از کار مردم باز میکنند.
وی با بیان اینکه فرد منتخب نشان باید نمایندهای باشد که فعالیتش کاملاً ریشه در جامعه و خدمات بدون چشمداشت داشته باشد، پیشنهاد داد که با ورود به شوراهای اجتماعی محلات، افراد مردمی واقعی شناسایی شوند.
الوندی بیان کرد: اگرچه تقدیر از افراد شناختهشده در نهادهای دولتی همچون علوم پزشکی حائز اهمیت است، اما برای حفظ روحیه کار مردمی، لازم است فرد منتخب نشان، نمایندهای باشد که فعالیتش کاملاً ریشه در جامعه و خدمات بدون چشمداشت داشته باشد.
عضو کارگروه بهداشت و درمان نشان مشهد الرضا (ع) ابراز امیدواری کرد که در دورههای آتی، با در نظر گرفتن نقش محوری فعالان محلی، نشان مشهد الرضا (ع) به درستی منعکسکننده تلاشهای خالصانه جامعه باشد.
نشان مشهد الرضا (ع) فرهنگ زیارت را در شهر مقدس مشهد ارتقا میدهد
معصومه باعدی، رئیس اداره اجتماعی مرکز بانوان و خانواده آستان قدس رضوی و عضو کارگروه زیارت و خدمات زائر در گفتگو با خبرنگار مهر بر اهمیت شناسایی چهرههای شاخص در حوزه زیارت و خدمات زائر و نقش آنها در الگوسازی فرهنگی برای شهر مشهد با بهره گیری از رویداد نشان مشهد الرضا (ع) تأکید کرد.
رئیس اداره اجتماعی مرکز بانوان و خانواده آستان قدس رضوی و عضو کارگروه زیارت و خدمات زائر با اشاره به برگزاری اهدای نشان مشهد الرضا (ع) به مناسبت روز ملی مشهد گفت: این رویداد فرصتی است تا افراد شاخصی که برای شهر امام رضا (ع) و فرهنگ زیارت تلاش میکنند، معرفی شوند.
وی افزود: مشهد با وسعت، جمعیت بالا و حضور مبارک حضرت علی بن موسی الرضا (ع) ویژگی خاصی دارد و شناسایی افراد شاخص میتواند نام مشهد را در سطح استانها و کشور برجسته کند.
باعدی تأکید کرد: کارگروه زیارت و خدمات زائر نشان مشهد الرضا (ع) مسئول شناسایی افرادی است که در ارتقای فرهنگ زیارت، چه از نظر کمی و چه کیفی، اثرگذار باشند.
به گفته رئیس اداره اجتماعی مرکز بانوان و خانواده آستان قدس رضوی و عضو کارگروه زیارت و خدمات زائر، شاخص اصلی انتخاب افراد، توانایی آنها در نزدیک کردن دل زائر به امام رضا (ع) است.
وی افزود: حتی کسانی که امکانات محدودی دارند، اگر بتوانند تجربه زیارت را برای زائران دلنشین و آسان کنند، میتوانند به عنوان چهره شاخص معرفی شوند.
باعدی به نمونههای عملی اشاره کرد و گفت: بسیاری از افراد حتی اتاقهای شخصی خود را برای اسکان زائران در اختیار میگذارند و خدمات ایاب و ذهاب یا پذیرایی رایگان ارائه میکنند. این تلاشها، حتی با امکانات محدود، نمونهای بارز از خدمت صادقانه به زائران و ترویج فرهنگ زیارت است.
رئیس اداره اجتماعی مرکز بانوان و خانواده آستان قدس رضوی و عضو کارگروه زیارت و خدمات زائر ادامه داد: اعطای نشان مشهد الرضا (ع) به فعالان حوزه زیارت و خدمات زائر نه تنها این افراد را به عنوان الگو معرفی میکند، بلکه میتواند در ارتقای فرهنگ زیارت و الگوسازی برای نسل جوان نقش مؤثری ایفا کند.
وی تأکید کرد: فرهنگ زیارت، شاخصه اصلی مشهد است و معرفی و تقدیر از کسانی که در این حوزه فعال هستند، میتواند تأثیرگذاری اجتماعی و فرهنگی گستردهای داشته باشد.
نشان مشهد الرضا گامی در فرهنگسازی مشارکت مردمی در سلامت
سیدمجید حسینی، در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به محورهای ارزیابی برگزیدگان این حوزه اظهار کرد: هیچ نظامی بدون همراهی مردم نمیتواند پاسخگوی همه نیازهای درمانی باشد؛ فرهنگ مشارکت اجتماعی باید در قلب نظام سلامت شکل گیرد.
عضو کارگروه بهداشت و درمان نشان مشهد الرضا (ع) درباره معیارهای انتخاب برگزیدگان کارگروه بهداشت و درمان نشان مشهد الرضا (ع) اظهار کرد: شاخصها در حدود ده محور تعریف شده است؛ از جمله فعالیتهای خیرخواهانه، مشارکت در ساخت و تجهیز مراکز درمانی، گسترش فرهنگ سلامت و نوآوریهای علمی در حوزههای مرتبط با علوم پزشکی.
وی با بیان اینکه از آنجا که ظرفیت دولتها در بخش سلامت معمولاً تا حدود ۳۰ درصد است، تکیه بر فرهنگ عمومی و مشارکت مردم اهمیت ویژه دارد، عنوان کرد که این فرهنگسازی باید از آموزش، رعایت سبک زندگی سالم و کار خیر آغاز شود.
حسینی با تأکید بر نقش رسانه و شهرداری گفت: نمایش فعالیتهای خیرین و نیکوکاران حوزه سلامت در فضاهای شهری و مجازی میتواند جامعه را به سمت مشارکت مؤثر سوق دهد و نگاه مثبت به مسائل شهر را تقویت کند.
عضو کارگروه بهداشت و درمان نشان مشهد الرضا (ع) ضمن تقدیر از شهرداری مشهد برای اجرای این طرح خاطرنشان کرد: ارزش واقعی نشان مشهد الرضا در معرفی چهرههای مؤثر و خاموشی است که در سکوت، بهبود زندگی مردم را رقم زدهاند.
نشان مشهد الرضا (ع) در سلامت؛ از تقدیر تا الگوسازی پایدار مشارکت مردمی
انتخاب برگزیدگان حوزه بهداشت و درمان نشان مشهد الرضا (ع)، نشان داد که سرمایه اصلی نظام سلامت، تنها در تجهیزات و ساختارها خلاصه نمیشود، بلکه در انسانهایی ریشه دارد که بیهیاهو، بار مسئولیت اجتماعی را بر دوش کشیدهاند و در متن زندگی مردم حضور داشتهاند.
تجربه این فرآیند تأکید میکند که تقدیر، اگر به معرفی درست و مستمر منجر نشود، کارکرد واقعی خود را از دست خواهد داد. ارزش افزوده این نشان، در تبدیل چهرههای خاموش خدمت به الگوهای زنده اجتماعی نهفته است؛ الگوهایی که میتوانند الهامبخش نسل جوان و فعالان آینده حوزه سلامت باشند.
از سوی دیگر، تأکید بر شناسایی کنشگران مردمی و محلی، پیام روشنی دارد: اثرگذاری واقعی از دل جامعه برمیخیزد. مشارکتهای خرد اما پیوسته، اگر دیده و تقویت شوند، میتوانند شکافهای موجود در نظام سلامت را تا حد زیادی ترمیم کنند.
نشان مشهد الرضا (ع) در حوزه سلامت، فرصتی است برای پیوند میان فرهنگ زیارت، مسئولیت اجتماعی و مشارکت عمومی؛ پیوندی که میتواند مشهد را نه فقط بهعنوان پایتخت معنوی، بلکه بهعنوان الگوی مشارکت مردمی در سلامت در سطح ملی مطرح کند.
تداوم این مسیر، مستلزم آن است که فرآیند الگوسازی به پس از مراسم ختم نشود؛ بلکه با حضور فعال برگزیدگان در فضای عمومی، مدارس، رسانهها و محلات، به جریانی زنده و ماندگار تبدیل شود. تنها در این صورت است که نشان مشهد الرضا (ع) میتواند از یک رویداد تقدیری، به یک سرمایه اجتماعی اثرگذار بدل شود.
نظرات کاربران