به گزارش خبرگزاری مهر، آیت‌الله العظمی سبحانی در آئین افتتاحیه این مدرسه علمی، که با حضور استادان برجسته حوزه و دانشگاه، طلاب و دانشجویان علوم دینی و جمعی از مدیران آستان قدس رضوی در مدرسه میرزا جعفر حرم مطهر حضرت رضا (ع)، برگزار شد، با اشاره به نقش فطرت، عقل و آموزه‌های پیامبران در هدایت انسان‌ها و ضمن اشاره به تفاوت جدال احسن و جدال باطل، بر ضرورت حفظ صداقت علمی در مناظرات دینی تأکید کرد.
این مرجع تقلید شیعه سه مسیر مهم برای رسیدن به حقیقت را فطرت وآگاهی‌های درونی انسان، داوری‌های عقل و خرد و آموزه‌هایی که پیامبران آسمانی در اختیار انسان قرار داده‌اند دانست و گفت: این‌ها سه شاهراه رسیدن به هدف عالی هستند که خداوند در اختیار انسان‌ها قرار داده است.
وی در ادامه به برگزاری مداوم مناظرات و مباحث علمی و فقهی پیامبران، امامان و علمای دینی اشاره کرد و افزود: جدال غیر احسن این است که طرف مخالف سخن باطلی را بر تو تحمیل می‌کند و به جای آنکه با دلیلی که خدا بر بطلان آن اقامه فرموده است رد کنی، ناچار می‌شوی حق را انکار کنی و این جدال غیر احسن و حرام است.
سبحانی با استناد به آیاتی از سوره مبارکه ابراهیم، مناظره حضرت ابراهیم (ع) با بت‌پرستان را نمونه‌ای از جدال احسن دانست و گفت: در آیه ۷۵ این سوره آمده است: «وَکَذَلِکَ نُرِی إِبْرَاهِیمَ مَلَکُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلِیَکُونَ مِنَ الْمُوقِنِینَ» وما بدین‌سان ملکوت و غیب آسمان‌ها و زمین را به ابراهیم نشان دادیم تا از اهل یقین گردد».
این مرجع تقلید شیعه خاطر نشان کرد: حضرت ابراهیم (ع) در مناظره با قوم خود، ابتدا با زبان نرم و احترام‌آمیز سخن گفت و سپس با استدلال‌های منطقی، باورهای باطل آنان را به چالش کشید و به توحید دعوتشان کرد.
وی همچنین به تفاوت معنایی خالقیت و ربوبیت اشاره کرد و افزود: خالقیت به معنای آفرینش و ربوبیت به معنای تدبیر است. مخالفان حضرت ابراهیم (ع)، خدا را به عنوان خالق می‌پذیرفتند، اما تدبیر جهان را به ستارگان نسبت می‌دادند. حضرت ابراهیم (ع) با ابطال این باور، اثبات کرد که مدبر و رب حقیقی تنها خداوند است.
سبحانی با اشاره به شخصیت‌هایی چون شیخ مفید و سید مرتضی در تاریخ تشیع، گفت: شیخ مفید توانست اصول مناظره شیعه را تنظیم کند. شاگرد او، سید مرتضی، نیز در مواجهه با اعتراض برخی مکاتب که مناظره را حرام می‌دانستند، تأکید داشت که ائمه اطهار اهل مناظره بودند و این مسیر از مشروعیت برخوردار است.
این مرجع تقلید شیعه همچنین با نقل روایتی از امام حسن عسکری (ع)، یادآور شد: جدال احسن آن است که برای دفاع از حقیقت، انسان نه به باطل متوسل شود و نه برای پیروز شدن در بحث، حقیقتی را انکار کند. پیامبر اسلام (ص) نیز هرگز برای پیشبرد اهداف خود، باطل را تأیید نکردند یا حقی را پایمال ننمودند.
وجوه علمی و ظرفیت استادان برجسته مدرسه «دارالعلم»
در ادامه مراسم افتتاحیه مدرسه تابستانه «دارالعلم»، حجت الاسلام علی خیاط، مدیر حوزه علمیه خراسان، تمدن‌سازی و نوآوری در پاسخگویی به نیازهای نوین جامعه را رسالت اساسی حوزه‌های علمیه دانست و افزود: سومین مدرسه تابستانی دارالعلم با رویکرد تحولی، مسئله‌محوری و تربیت نیروی متعهد، تلاش دارد افق‌های تازه‌ای در مسیر جهاد علمی و مرجعیت فکری حوزه ترسیم نماید.
مدیر حوزه علمیه خراسان با اشاره به اینکه مدرسه «دارالعلم» برای سومین سال متوالی، به همت سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی و حوزه علمیه خراسان در مدرسه میرزا جعفر حرم مطهر رضوی برگزار می‌شود، گفت: این مدرسه علمی با حضور طلاب و اساتید برجسته از داخل و خارج کشور از شنبه ،۲۸ تیرماه ۱۴۰۴ آغاز شد و به مدت دو هفته ادامه دارد.
وی بر لزوم بهره گیری از نظرات طلاب و استادان شرکت کننده و توجه به نیازمندی‌های علمی آنان و همچنین تدریس و ارائه موضوعات جدید و جذاب در این طرح تابستانی تاکید کرد.
خیاط ضمن تاکید بر وجوه مثبت این مدرسه علمی و تدریس استادان برجسته در آن، بر ضرورت بهره‌مندی از ظرفیت استادان خبره و دغدغه مند در شناسایی و رفع شبهات دینی و افزایش مدت زمان برگزاری مدرسه تابستانی طلاب در حرم مطهر رضوی تاکید کرد.
مدیر حوزه علمیه خراسان با تصریح بر اهمیت راهبردهای محتوایی دارالعلم، اظهار داشت: نخستین اصل طراحی این رویداد، هماهنگی با تعطیلات تابستانی حوزه‌های علمیه و پرهیز از تکرار مباحث متعارف و متداول دروس رسمی مدارس است تا طلاب بتوانند با موضوعات نو و مورد نیاز مهارتی روبرو شوند.
وی با بیان اینکه مطالب و مباحث ارائه شده در این مدرسه، عمدتاً در برنامه‌های رسمی حوزه‌ها عرضه نمی‌شود اما برای توانمندسازی طلاب ضروری است، گفت: تلاش بر این است که برنامه‌ها با نگاهی هدفمند به حوزه‌های مغفول و ظرفیت‌های تقویت علمی و مهارتی طلاب توجه کند.
خیاط با اشاره به اینکه هر پنج مدرسه علمی دارالعلم، جنبه تخصصی دارد، افزود: سعی شده محتوای ارائه شده برای تمامی علاقه‌مندان هر رشته قابل بهره‌برداری باشد تا جنبه کاربردی خود را حفظ نماید.
مدیر حوزه علمیه خراسان در ادامه سخنان خود، با تأکید بر اهمیت بهره‌مندی عمومی از برنامه‌های علمی و آموزشی حوزه، خاطر نشان کرد: برنامه‌هایی که در حوزه اجرا می‌شود با هدف بهره‌مندی همه اقشار طراحی شده و گاهی حتی شکل گفت‌وگو و مناظره به خود می‌گیرد. تجربه گذشته، تأثیرگذاری این شیوه را اثبات کرده است و همین رویکرد مورد توجه مسئولان قرار دارد.
تدوین برنامه پنج ساله جامع و منسجم
حجت الاسلام مهدی رضایی، معاون مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان نیز در ادامه این مراسم با اشاره به اینکه این مدرسه برخاسته از دغدغه‌های مقام معظم رهبری در مسیر تحقق مرجعیت علمی و رسیدن به افق تمدن نوین اسلامی طراحی و اجرا شده است، اظهار داشت: امسال با ارتقای چشمگیر نسبت به سال‌های گذشته در ابعاد کمی و کیفی، شاهد حضور نخبگان حوزوی و دانشگاهی از داخل و خارج از کشور هستیم.
معاون مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان تدوین یک برنامه پنج ساله جامع و منسجم را یکی از تفاوت‌های مهم این دوره سوم نسبت به دو سال قبل دانست و تصریح کرد: این برنامه، با مشارکت طیف گسترده ای از صاحب نظران حوزوی و دانشگاهی تهیه شده و نقشه راه علمی این حرکت را مشخص می‌سازد.
وی اضافه کرد: همچنین امسال بهره گیری از بستر فضای مجازی به شکل گسترده‌تری دنبال شده است، به طوری که علاوه بر بیش از ۸۰۰ نفر شرکت کننده حضوری، نزدیک به ۳۰۰۰ نفر به صورت مجازی از محتوای علمی مدرسه بهره مند می‌شوند.
رضایی از برگزاری سومین مدرسه دارالعلم در قالب پنج مدرسه علمی مستقل خبر داد و تصریح کرد: مدارس «علوم قرآن و حدیث»، «فقه و اصول»، «علوم عقلی»، «ادبیات و زبان شناسی» و «منطق و روش شناسی»، به طور تخصصی در این دوره به تربیت طلاب می‌پردازند.
معاون مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان خاطر نشان کرد: مدرسه بین الملل نیز در ساختار اصلی تعریف شده بود که به دلیل شرایط کنونی موقتاً در حالت تعلیق قرار دارد. مدیریت هر یک از این مدارس به نخبگان علمی و استادان برجسته سپرده شده و در طول سال، جلسات مشورتی گسترده ای با مشارکت آنان برای طراحی محتوا و ساختار درسی برگزار شده است.
وی با اشاره به حضور شرکت‌کنندگان خارجی در مدرسه سوم دارالعلم تصریح کرد: امسال، از میان حدود ۳۰۰۰ ثبت نام کننده در مدرسه «دارالعلم» بیش از ۱۵۰ نفر از کشورهای عراق، لبنان و سوریه نیز حضور دارند. همچنین ۷۱۰ نفر از خواهران در این دوره ثبت نام کرده اند که با توجه به شرایط خاص کشور، خواهران غیر مشهدی فقط به صورت مجازی در برنامه شرکت می‌کنند و تنها ۱۰۰ نفر از خواهران مشهدی به صورت حضوری پذیرفته شده اند.
رضایی درباره برنامه علمی و ساعات برگزاری کلاس‌های درس، گفت: برنامه علمی مدرسه در دو نوبت صبح و عصر برگزار می‌شود و هر روز سه کلاس تخصصی از ساعت ۸ تا ۱۱:۱۵ پیش بینی شده و کلاس عصر از ساعت ۱۶ تا ۱۷:۳۰ برگزار می‌شود، همچنین برنامه درس اخلاق به صورت روزانه از ساعت ۷ تا ۸ صبح برقرار است.
معاون مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان درباره استادان سومین مدرسه تابستانه «دارالعلم» تصریح کرد: این برنامه در هفته نخست با حضور حضرت آیت الله العظمی جعفر سبحانی، مرجع تقلید شیعه برگزار خواهد شد و در هفته دوم نیز استادان برجسته ای از میان دعوت شدگان علمی این دوره به ارائه مباحث اخلاقی خواهند پرداخت.
وی برگزاری کارگاه‌های علمی را از جمله برنامه‌های این اعتکاف علمی عنوان کرد و گفت: در کنار برنامه‌های علمی، سه کارگاه ویژه با موضوعات «هوش مصنوعی»، «فضای مجازی» و «تبلیغ» برگزار خواهد شد که شرکت در آن‌ها هم برای شرکت کنندگان حضوری و هم برای شرکت کنندگان مجازی ممکن خواهد بود.
نظرات کاربران