سلامت روان
در تمام مراحل زندگی، از دوران کودکی تا بزرگسالی، سلامت روان نقش حیاتی در کیفیت زندگی ایفا می‌کند. اختلالات روانی می‌توانند نگرش، رفتار و حالت روحی افراد را دچار تغییرات منفی کنند که در بسیاری از موارد به بروز اختلالات جدی‌تر، مانند بیماری‌های روانی یا اختلالات عصبی منجر می‌شود. عواملی چون ژنتیک، تجربیات زندگی و سابقه خانوادگی به‌طور قابل توجهی در شکل‌گیری وضعیت روانی مؤثرند. بنابراین، حفظ سلامت روان یک حق بنیادین برای همه انسان‌هاست؛ کودکان، نوجوانان، زنان و مردان. همچنین، روز ۱۰ اکتبر به عنوان روز جهانی سلامت روان گرامی داشته می‌شود.
تعریف سلامت روان
سلامت روان به معنی داشتن رفاهی عاطفی، روانی و اجتماعی است. این وضعیت بر شیوه تفکر، احساس و رفتار ما تأثیرگذار بوده و به مدیریت استرس، برقراری ارتباطات موثر و اتخاذ تصمیم‌های مناسب کمک می‌کند. زیگموند فروید، سلامت روان را به توانایی سازگاری فرد با خواسته‌ها و فشارهای ناشی از زندگی اجتماعی تعبیر کرده است. افراد برای انجام وظایف روزانه و حرفه‌ای، از پزشکان گرفته تا پلیس‌ها، نیازمند حفظ و ارتقای سلامت روان خود هستند؛ از این رو، ارزیابی وضعیت روانی از طریق تست‌های مربوطه اهمیت ویژه‌ای دارد.
راهکارهایی برای بهبود سلامت روان
برای دستیابی به روانی سالم، می‌توان با اجرای اقدامات زیر به تقویت روحیه و افزایش رضایت از زندگی کمک کرد:
-
خواب کافی: استراحت کافی بر عملکرد تمام سیستم‌های بدن تأثیرگذار است؛ خواب مناسب به تنظیم هورمون‌ها، کاهش استرس، بهبود سیستم ایمنی و حفظ سلامت قلب کمک می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد کمبود خواب می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، چاقی و عفونت‌ها را افزایش دهد.
-
تغذیه سالم: مصرف غذاهای متعادل و غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی، به جلوگیری از بروز افسردگی، خستگی و مشکلات شناختی کمک می‌کند. یک رژیم غذایی سالم تأثیر مثبتی بر وضعیت روحی و جسمی دارد و می‌تواند از بروز اختلالات روانی جلوگیری کند.
-
مدیریت استرس: استرس مزمن و اضطراب، به گفته فروید، ریشه بسیاری از ناهنجاری‌های روانی هستند. کاهش و کنترل استرس با استفاده از روش‌های آرامش‌بخش، می‌تواند از ایجاد اختلالات روانی جلوگیری کند.
-
فعالیت بدنی: ورزش به عنوان یک درمان طبیعی، به کاهش اضطراب، افسردگی و استرس کمک می‌کند. تمرینات ورزشی علاوه بر تقویت جسم، روح را نیز شاداب کرده و احساس آرامش را افزایش می‌دهد.
پیامدهای عدم توجه به سلامت روان
بی‌توجهی به سلامت روان می‌تواند منجر به بروز اختلالاتی مانند افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلال دوقطبی، خودآزاری و حتی خودکشی شود. این اختلالات می‌توانند زندگی فرد را به شدت مختل کرده و کیفیت زندگی را پایین بیاورند. بنابراین، توجه به سلامت روان و انجام ارزیابی‌های دوره‌ای می‌تواند از بروز مشکلات جدی جلوگیری نماید.
در نهایت، توجه و سرمایه‌گذاری بر سلامت روان نه تنها به بهبود کیفیت زندگی فردی کمک می‌کند، بلکه پایه‌ای برای جامعه‌ای سالم و پویا به شمار می‌رود.
آیا درد دل کردن می‌تواند جای مشاوره روانشناسی را بگیرد؟
آدم‌هایی که با چالش مشابه ما را در زندگی مواجه شده‌اند، از دانش ویژه و ارزشمندی برای کمک به ما برخوردارند که روانشناس قادر به ارائه آن نیست. آیا صحبت با چنین فردی، جای مشاوره حرفه‌ای را می‌گیرد؟
چرایی گرایش نوجوانان به دخانیات
قلیان، تنها یک دود نیست! این پدیده اجتماعی پیچیده، ریشه هایی عمیق در روانشناسی فرد و محیط اطراف او دارد. در این مقاله، به بررسی دلایل روانشناختی گرایش نوجوانان به قلیان می‌پردازیم. از تاثیر خانواده و الگوهای رفتاری والدین گرفته تا کمبود اعتماد به نفس و احساس حقارت در نوجوانان، همه و همه عواملی هستند که می‌توانند یک نوجوان را به سمت مصرف قلیان سوق دهند. با شناخت این عوامل، می‌توانیم راهکارهای موثری برای پیشگیری و درمان این مشکل پیدا کنیم.
شناخت ناکافی زوج‌ها از هم یکی از دلایل اصلی طلاق در آذربایجان غربی
رئیس سازمان نظام روانشناسی آذربایجان غربی: یکی از اصلی‌ترین علل طلاق در میان جوانان ازدواج‌های اشتباه و انتخاب‌های نادرست است که به عدم آگاهی و شناخت کافی از شریک زندگی منجر می‌شود.
مردان نیمی از شبکه‌های حمایت عاطفی خود را بین 30 تا 90 سالگی از دست می‌دهند
بر اساس آخرین تحقیقاتی که در سال 2024 در مجله‌ی روانشناسی و پیری توسط کیت پترووا و همکارانش منتشر شده، شبکه‌های حمایت عاطفی در بین مردان بین سنین 30 تا 90 سالگی 50 درصد کاهش می‌یابد.
حریم خصوصی بیماران؛ در خطر فیلمبرداری غیرمجاز در اتاق درمان
یک روانشناس بالینی با بیان اینکه درمانگر یا روانشناس به هیچ‌عنوان مجوز پخش تصاویر بیماران خود را در قالب عکاسی یا فیلمبرداری در فضای مجازی ندارد، گفت: پخش تصویر بیمار یا فیلمبرداری از او هنگام سخن گفتن از رنج‌هایش، مصداق بارز شکستن حریم خصوصی از نوع حریم جسمی فرد است.
تاثیر حفظ «حریم خصوصی» بر رشد روانی و شخصیتی فرزندان
رعایت حریم خصوصی برای فرد در طول دوران رشد، تاثیر بسیاری بر اعتماد به نفس، عزت نفس و خودپنداره فرد دارد. همچنین حفظ حریم و فضای خصوصی برای فرزندان، تاثیر زیادی بر سلامت روان آن‌ها در آینده خواهد داشت.
اشتباه خانواده‌ها در فرزندپروری
یک مشاور خانواده با بیان اینکه شیوه‌های فرزندپروری امروز در جهت مسئولیت دادن به فرزندان نیست، گفت: امروز در بسیاری از خانواده‌ها، دختران و پسران ۲۰ساله مسئولیتی ندارند. شیوه‌های فرزندپروری امروز، مسئولیت‌پذیری را نادیده گرفته است. متأسفانه والدین به بهانه جبران اجحافی که درگذشته در حقشان شده مسئولیتی به فرزندان خود نمی‌دهند.
یک توصیه برای افزایش عزت نفس کودکان
گاهی باید به کودکان اجازه داد تا به طور مستقل مسائل و مشکلات خود را حل کنند و شخصا و به تنهایی با عواقب تصمیمات خود مواجه شوند.
آسیب‌های ناشی از طلاق عاطفی بسیار مخرب‌تر از طلاق رسمی است
روانشناس و استاد دانشگاه شهید بهشتی تهران با بیان اینکه طلاق عاطفی به زنگ خطری برای از هم پاشیدگی نهاد خانواده مشهور است، گفت: در این نوع از طلاق زوجین به اجبار و یا بدون میل و رضایت در کنار هم زندگی می‌کنند و این پدیده تهدیدی جدی برای خانواده‌های امروز ایرانی است.
دختران در سن بلوغ چه بحران‌هایی را تجربه می‌کنند؟
رفتار پدر با دختر در دوران بلوغ باید با همدلی، احترام، محبت و آگاهی از نیازها و تغییرات درونی او همراه باشد؛ پدرانی که از این اصول پیروی می‌کنند، می‌توانند به شکل‌گیری اعتماد به نفس، هویت مثبت و سلامت روانی دخترانشان کمک کنند و در این دوران حساس، پشتیبان و راهنمای خوبی برای آن‌ها باشند. به قول زیگموند فروید هیچ چیز برای یک دختر نمی‌تواند مهم‌تر از ارتباط با پدر در دوران کودکی و نوجوانی و حمایت پدرانه باشد و در شکل گیری سلامت روان او در آینده نقش ایفا کند.
