به گزارش خبرنگار مهر، مسعود پزشکیان بعد از ظهر پنج شنبه در نشست بررسی پیشرفت نظام ارجاع خدمات پزشکی استان خراسان جنوبی با اشاره به هزینههای درمانی اظهار کرد: وقتی گفته میشود ردیف درمان بیمارستانی رقم بالایی دارد، باید دقیق بررسی شود که آیا این هزینه متناسب با جمعیت و خدمات ارائهشده است یا خیر.
وی ادامه داد: اگر سرانه درمان برای هر نفر ۱۵ یا ۲۰ میلیون تومان در نظر گرفته شود، برای جمعیت ۱۰۰ هزار نفری رقم آن به هزار میلیارد تومان میرسد؛ بنابراین مدیر نظام سلامت باید بداند دقیقاً چه میزان پول را برای چه خدماتی مدیریت میکند.
لزوم تجدیدنظر در نگاه سنتی به مدیریت سلامت
پزشکیان با انتقاد از نگاههای قدیمی در مدیریت حوزه سلامت افزود: اطلاعات و روشهای فعلی نیازمند بازنگری است. باید یک تجدیدنظر جدی انجام شود و سیستم بر اساس اولویتها دوباره چیده شود؛ از تأمین غذا و دارو گرفته تا تجهیزات و نیروی انسانی.
وی ادامه داد: گایدلاینهای ارائه خدمت باید بر اساس منابع واقعی مالی تنظیم شود.
وی بیان کرد: وقتی مشخص است چه میزان بودجه در اختیار داریم، باید متناسب با آن، نوع تجهیزات، سطح خدمات و کیفیت ارائه خدمت تعریف شود؛ نه اینکه تعهداتی فراتر از توان مالی ایجاد کنیم.
هر استان باید سهم واقعی خود از بودجه سلامت را بداند
رئیس جمهور با بیان اینکه هر شهرستان و استان باید سهم واقعی خود از بودجه کل کشور را بداند، گفت: نباید منابع یک استان صرف استان دیگر شود. اگر استانها بتوانند منابع خود را بهدرستی مدیریت کنند، میتوان در سطح ملی نیز از این مدل دفاع کرد.
پزشکیان افزود: سهم استان از منابعی مانند یک درصد مالیات بر ارزش افزوده، ۱۰ درصد هدفمندی یارانهها و اعتبارات مربوط به تصادفات باید دقیق محاسبه و شفاف شود. مدیران باید بدانند این منابع چقدر است و چگونه باید برای خرید خدمات سلامت هزینه شود.
خرید خدمت سلامت؛ نه پرداخت بدون عملکرد
وی با تأکید بر تغییر رویکرد پرداختها تصریح کرد: پول باید در ازای کار پرداخت شود. اگر خدمتی ارائه نشده، دلیلی برای پرداخت وجود ندارد. ما خرید خدمت سلامت انجام میدهیم، نه پرداخت ثابت بدون ارزیابی عملکرد.
پزشکیان گفت: در نظام پزشک خانواده، پزشک باید جمعیت تحت پوشش خود را بشناسد و بداند چه خدماتی موظف است ارائه دهد. اگر خدمتی ارائه نشود، باید مشخص باشد چه کسی مسئول است و چه نهادی پاسخگوست.
شفافیت، مسئولیتپذیری و پاسخگویی؛ سه رکن اصلی مدیریت
وی با اشاره به اصول مدیریت در نظام سلامت خاطرنشان کرد: مسئولیت، نوع عملکرد و پاسخگویی سه رکن اصلی مدیریت هستند. باید روشن باشد چه کسی مسئول ارائه چه خدمتی است و در صورت قصور، چه نهادی باید پاسخ دهد.
پزشکیان افزود: قراردادها نیز باید بر اساس استانداردهای جهانی تنظیم شود؛ با تعامل، انعطاف و متناسب با شرایط کشور. این مدلها در دنیا وجود دارد و ما میتوانیم با بومیسازی آنها، نظام ارجاع را بهدرستی اجرا کنیم.
وی با اشاره به انتخاب خراسان جنوبی بهعنوان پایلوت اجرای نظام ارجاع گفت: این طرح در واقع یک جعبه ابزار برای اصلاح نظام سلامت است و اگر بهدرستی اجرا شود، میتواند الگوی مناسبی برای سایر استانها باشد.
سلامت بدون چارچوب هزینهبر میشود
پزشکیان ادامه داد: قدم اول این است که هم ما و هم مدیران استان بدانیم طبق قانون چه میزان اعتبار باید به حوزه سلامت اختصاص داده شود.
وی ادامه داد: صرفاً آنچه پرداخت میشود ملاک نیست، بلکه آنچه قانون تعیین کرده باید مبنا قرار گیرد. اگر دولت حق سلامت را نپرداخته، مدیران باید مطالبهگر باشند و پیگیری کنند.
وی با بیان اینکه مطالبات مطرحشده رقم پایینی نسبت به حق واقعی استان است، افزود: مشکل اصلی حوزه درمان کمبود تجهیزات نیست، بلکه نوع کار و شیوه ارائه خدمت است.
وی بیان کرد: تشخیص در بسیاری موارد با معاینه، اطلاعات بالینی و آزمایشها انجام میشود و تجهیزات صرفاً دقت را افزایش میدهند.
پزشکیان تأکید کرد: محور اصلی نظام سلامت نیروی انسانی است. اگر منابع بهدرستی مدیریت شود و پرداختها به نیروی انسانی انجام گیرد، خودشان بهترین مدیریت را بر ارجاع بیمار و خدمات خواهند داشت.
وی گفت: مدیران باید سرانه واقعی استان، میزان پرداخت بیمهها و سهم دولت را دقیق محاسبه کنند.
وی با اشاره به شرایط خاص خراسان جنوبی گفت: پراکندگی جمعیت و جمعیت کم، چالش درآمدی برای استان ایجاد کرده و این موضوع باید در تخصیص منابع و طراحی نظام ارجاع بهصورت ویژه دیده شود.
پزشکیان با انتقاد از شیوههای فعلی محاسبه هزینهها گفت: وقتی نظام محاسبه هزینهها یکپارچه و سراسری نباشد، نمیتوان تصویر دقیقی از هزینه واقعی درمان به دست آورد.
وی بیان کرد: بخشی از اعدادی که مطرح میشود، از نظر علمی قابل دفاع نیست و نگاه فعلی بیشتر بر «هزینهکرد» متمرکز است تا «مدیریت درست منابع».
وی افزود: ابتدا باید سرانه واقعی بستری و سرپایی در استان مشخص شود. بر اساس اطلاعات وزارت بهداشت، میانگین هزینه هر بستری رقم بالایی دارد و اگر بخواهیم این الگو را به کل جمعیت کشور تعمیم دهیم، به منابعی بسیار فراتر از اعتبارات موجود نیاز خواهد بود؛ در حالی که اکنون مجموع هزینههای سلامت از سقف منطقی عبور کرده است.
پزشکیان تأکید کرد: مسئله اصلی این است که بدانیم چه میزان پول باید هزینه شود و این هزینه در چه مسیری خرج میشود.
وی گفت: اگر رابطه میان منابع مالی و نوع خدمات اصلاح نشود، صرفاً پول خرج میکنیم بدون آنکه تغییری در کیفیت خدمات ایجاد شود.
وی با اشاره به ضرورت تدوین گایدلاینهای مشخص افزود: باید سطح خدمات، از سطح اول تا سطوح تخصصی، بر اساس راهنماهای علمی و با مشارکت متخصصان، پزشکان خانواده و کادر بهداشت تعریف شود.
به گفته وی بدون این چارچوبها، اجرای نظام ارجاع معنای واقعی نخواهد داشت.
پزشکیان با تأکید بر نگاه جامع به سلامت مردم گفت: من با دید پزشکی و خدمترسانی به مردم وارد این موضوع شدم، نه با دید سیاسی.
وی گفت: هدف اصلی این است که مشکل سلامت مردم حل شود و اجازه ندهیم کسی بیمار شود.
وی افزود: سلامت تنها محدود به اتاق عمل و جراحی نیست، بلکه باید اقداماتی انجام دهیم که پیشگیری از بیماری ممکن شود.
وی با اشاره به اهمیت نقش پزشکان و کادر بهداشت و درمان تصریح کرد: پزشکان و پرسنل بهداشت افراد باهوش و تصمیمگیرنده هستند که میتوانند راهحل پیدا کنند. کافی است آنها دیدگاه پیشگیری از بیماری را داشته باشند تا بتوانند نقش مؤثر خود را ایفا کنند.
پزشکیان ادامه داد: ما نباید اجازه دهیم هیچ فردی در شهری که مدیریت میکنیم، صرفاً به دلیل کمبود مراقبت یا منابع، بیمار شود.
وی با اشاره به طرحهای موفق کشور، از جمله طرح تحول سلامت گفت: این طرحها فرصتهای خوبی برای پیشگیری و بهبود وضعیت سلامت مردم ایجاد کردهاند، اما نیازمند نگاه عملیاتی و مدیریت درست منابع و نیروها هستند تا اثر واقعی آنها در زندگی مردم مشاهده شود.
نظرات کاربران