خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها: در حالی که مرغ به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین اقلام سبد غذایی خانوارها همواره نقش تعیین‌کننده‌ای در معیشت مردم داشته، بازار این کالای اساسی در استان کرمانشاه طی دو ماه اخیر با نوساناتی کم‌سابقه روبه‌رو شده است. نوسان بیش از ۶۰ هزار تومانی قیمت مرغ در این مدت، نشان از بحرانی دارد که ریشه آن نه در کمبود تولید، بلکه در نبود نظارت مؤثر، شفافیت ناکافی در زنجیره تأمین و تصمیم‌گیری‌های غیرهماهنگ میان نهادهای مسئول است.
در روزهایی که بسیاری از شهروندان کرمانشاهی انتظار داشتند ثبات نسبی در بازار مرغ برقرار شود، قیمت‌ها به‌صورت ناگهانی جهش پیدا کرد؛ تا جایی که مرغی که در چند وقت پیش کیلویی ۸۰ تا ۹۰ هزار تومان به فروش می‌رسید، در پایان شهریور از مرز ۱۴۰ هزار تومان نیز گذشت. این اختلاف شدید قیمت نه‌تنها موجب سردرگمی مردم در بازار شد، بلکه فشار اقتصادی قابل‌توجهی را بر خانوارهای کم‌درآمد وارد کرد.
بررسی میدانی خبرنگار مهر از بازار نشان می‌دهد که علت این نابسامانی، بیش از هر چیز به ضعف نظارت در مراحل مختلف زنجیره تأمین – از مرغداری تا کشتارگاه، از کشتارگاه تا توزیع و از توزیع تا واحدهای صنفی – بازمی‌گردد. نبود سامانه شفاف برای رصد ورود و خروج مرغ زنده، عرضه خارج از شبکه و گاه ایجاد بازار سیاه توسط برخی واسطه‌ها، موجب شده تا قیمت نهایی بر اساس تصمیم‌های غیرشفاف و در غیاب نظارت واقعی شکل گیرد.
از سوی دیگر، تصمیمات ناگهانی در حوزه تنظیم بازار بدون هماهنگی با تولیدکنندگان و فعالان صنفی نیز به این بحران دامن زده است. در برخی موارد، نرخ‌های مصوب ستاد تنظیم بازار استان فاصله‌ای چشمگیر با هزینه تمام‌شده تولید داشته و همین موضوع سبب شده تا مرغداران از عرضه رسمی محصول خود خودداری کرده و مسیر فروش‌های غیررسمی و بعضاً خارج از نظارت را انتخاب کنند. نتیجه چنین چرخه‌ای، ایجاد بازاری چند نرخی و غیرقابل پیش‌بینی بوده که مصرف‌کننده در نهایت بازنده اصلی آن است.
در کنار این مسائل، نبود شفافیت اطلاعاتی در زمینه میزان ذخایر مرغ منجمد، سهمیه تخصیصی نهاده‌های دامی و نحوه توزیع آن در میان مرغداران نیز زمینه سوء‌استفاده برخی افراد را فراهم کرده است. وقتی آمار دقیق و برخط از وضعیت تولید و عرضه در دسترس نیست، طبیعی است که کنترل قیمت‌ها به‌سختی انجام می‌شود و تصمیمات تنظیم بازار به‌جای آنکه اثر تعدیلی داشته باشد، خود به عاملی برای التهاب بیشتر تبدیل می‌شود.
این در حالی است که کارشناسان اقتصادی بارها بر ضرورت نظارت لحظه‌ای، شفاف‌سازی زنجیره تأمین، و جلوگیری از ورود دلالان به حلقه‌های میانی بازار تأکید کرده‌اند. تجربه سال‌های گذشته نیز نشان داده هر زمان نظارت دقیق و عرضه مستقیم مرغ از تولید به مصرف برقرار شده، ثبات نسبی در بازار ایجاد شده است.
امروز اما بازار مرغ کرمانشاه بیش از هر زمان دیگری نیازمند ورود قاطع نهادهای نظارتی، بازتعریف سازوکار توزیع و اجرای کامل طرح هوشمندسازی زنجیره تأمین است. مردم این استان انتظار دارند که تصمیم‌گیران، نه در جلسات پشت درهای بسته، بلکه با شفافیت و پاسخگویی، گره از بازار ملتهب مرغ بگشایند؛ بازاری که اگر همچنان در مسیر فعلی رها شود، پیامدهای اجتماعی و اقتصادی آن به مراتب سنگین‌تر از یک کالای گران‌قیمت خواهد بود.
کاهش تدریجی قیمت مرغ در بازار کرمانشاه
سعید جوادی معاون توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره دلایل نوسان قیمت مرغ در هفته‌های اخیر اظهار داشت: افزایش اخیر نرخ گوشت مرغ، ریشه در شرایطی دارد که حدود یک ماه و نیم پیش در کشور ایجاد شد و زنجیره تولید را دچار اختلال کرد.
وی با اشاره به شرایط آب‌وهوایی کم‌سابقه در تابستان امسال افزود: موج گرمای بی‌سابقه که سراسر کشور را دربر گرفت، تولید مرغ در مناطق جنوبی و گرمسیری را به‌طور محسوس کاهش داد. این مسئله، همراه با قطعی‌های مکرر برق، نوسانات تولید و چالش‌های ناشی از تأمین نهاده‌های دامی – به‌ویژه مشکلات مربوط به تأمین ارزی – موجب شد فشار قابل توجهی بر شبکه تأمین و عرضه مرغ وارد شود.
جوادی با تأکید بر اینکه نوسانات قیمت مرغ تنها به کرمانشاه محدود نیست، گفت: طی دو هفته اخیر، بیشتر استان‌های کشور درگیر افزایش نرخ مرغ بوده‌اند. با این حال، استان کرمانشاه با مدیریت صحیح و برنامه‌ریزی دقیق در حوزه جوجه‌ریزی، توانسته وضعیت به‌مراتب بهتری نسبت به سایر استان‌ها حفظ کند. به گفته وی، میزان جوجه‌ریزی در کرمانشاه در حال حاضر از بالاترین سطح در کشور برخوردار است و همین موضوع موجب شد بازار استان از شوک ناگهانی قیمت‌ها کمتر آسیب ببیند.
معاون توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی کرمانشاه در ادامه از اقدامات انجام‌شده برای بازگرداندن ثبات به بازار خبر داد و بیان کرد: با ورود مرغ منجمد از تهران و انجام طرح‌های نظارتی گسترده توسط سازمان جهاد کشاورزی، اتاق اصناف، سازمان تعزیرات و نیروهای بسیج، روند کاهشی قیمت‌ها از امروز آغاز شده است.
وی در تشریح وضعیت فعلی بازار گفت: روز گذشته قیمت هر کیلوگرم مرغ برای مصرف‌کننده حدود ۱۴۹ هزار تومان بود، اما امروز این رقم به ۱۴۳ هزار تومان رسیده است. امیدواریم با ادامه این روند، بازار به تعادل برسد و قیمت‌ها در روزهای آینده کاهش بیشتری پیدا کند.
جوادی در پایان خاطرنشان کرد: برنامه‌ریزی برای تأمین مستمر مرغ، نظارت دقیق بر زنجیره توزیع، و کنترل عرضه خارج از شبکه در دستور کار جدی دستگاه‌های مرتبط قرار دارد تا از تکرار چنین نوساناتی جلوگیری شود و آرامش به بازار مرغ استان بازگردد.
گلایه شهروند کرمانشاهی از بی‌ثباتی بازار مرغ
نوسانات اخیر بازار مرغ در کرمانشاه باعث گلایه بسیاری از شهروندان شده است. یکی از اهالی کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر با انتقاد از بی‌ثباتی قیمت‌ها گفت: چند هفته است که قیمت مرغ به‌صورت ناگهانی بالا می‌رود و هیچ نظارتی در بازار دیده نمی‌شود. مردم واقعاً سردرگم شده‌اند، چون هر روز یک قیمت جدید اعلام می‌شود و هیچ کسی پاسخگو نیست.
وی افزود: تا همین چند روز پیش مرغ کیلویی ۱۲۰ هزار تومان بود اما حالا در برخی فروشگاه‌ها به ۱۵۰ هزار تومان هم رسیده است. این افزایش ناگهانی برای خانواده‌هایی که درآمد محدودی دارند واقعاً فشارآور است. در چنین شرایطی هیچ‌کس توضیح نمی‌دهد چرا این نوسان‌ها رخ می‌دهد و چرا هیچ نظارتی بر قیمت‌ها وجود ندارد.
این شهروند کرمانشاهی با اشاره به کیفیت پایین مرغ‌های عرضه‌شده در دوره‌های کمبود نیز تصریح کرد: وقتی بازار با کمبود مرغ روبه‌رو می‌شود، برخی فروشندگان مرغ‌هایی با کیفیت پایین‌تر را وارد بازار می‌کنند و مردم ناچارند همان را با قیمت بالا بخرند. نظارتی بر کیفیت هم نیست و گاهی مرغ‌هایی عرضه می‌شود که تازه‌گی و سلامت لازم را ندارند.
او در پایان گفت: مردم انتظار دارند دستگاه‌های مسئول، از جهاد کشاورزی گرفته تا تعزیرات و اصناف، به‌صورت جدی وارد عمل شوند. این وضعیت بی‌ثبات و پرنوسان نه‌تنها آرامش بازار را گرفته، بلکه اعتماد مردم را هم خدشه‌دار کرده است. ما فقط ثبات و نظارت می‌خواهیم، نه وعده و جلسه پشت درهای بسته.
مرغ‌فروش کرمانشاهی: دلالی و نبود شفافیت در زنجیره تأمین، عامل بی‌اعتمادی مردم به بازار مرغ است
نوسانات شدید قیمت مرغ در بازار کرمانشاه نه‌تنها مصرف‌کنندگان بلکه فروشندگان این کالای اساسی را نیز با مشکلات جدی مواجه کرده است. یکی از مرغ‌فروشان کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: مشکل اصلی بازار مرغ در حال حاضر، نبود شفافیت در زنجیره تأمین است. از تولید تا کشتار و عرضه، اطلاعات دقیقی وجود ندارد و همین مسئله زمینه را برای سوء‌استفاده برخی واسطه‌ها فراهم کرده است.
وی افزود: در چنین شرایطی، ما فروشندگان هم قربانی این نابسامانی هستیم. وقتی قیمت مرغ در کشتارگاه هر روز تغییر می‌کند، چطور می‌توانیم قیمت ثابتی به مشتری اعلام کنیم؟ ما مرغ را با نوسان می‌خریم و ناچاریم با همان نوسان عرضه کنیم، چون اگر ثابت بفروشیم ضرر می‌کنیم. این بی‌ثباتی، اعتماد مشتری را از بین برده و باعث شده مردم نسبت به قیمت‌ها و حتی خود فروشندگان بدبین شوند.
این مرغ‌فروش کرمانشاهی با اشاره به نقش واسطه‌ها در آشفتگی بازار تصریح کرد: حضور دلالان در میان زنجیره تأمین، قیمت واقعی مرغ را به‌هم زده است. مرغی که می‌تواند مستقیم از تولیدکننده به کشتارگاه و بازار برسد، چندین‌بار دست به دست می‌شود و همین امر قیمت نهایی را بالا می‌برد. تا زمانی که دلالی از این چرخه حذف نشود، نه بازار آرام می‌گیرد و نه مردم رضایت پیدا می‌کنند.
وی در پایان با تأکید بر ضرورت نظارت مؤثر دستگاه‌های مسئول گفت: اگر نظارت‌ها از همان ابتدای زنجیره، یعنی از واحدهای تولیدی تا کشتارگاه و سپس شبکه توزیع انجام شود، بسیاری از مشکلات فعلی برطرف خواهد شد. مردم و فروشندگان هر دو از این وضعیت خسته شده‌اند و انتظار دارند با اجرای نظارت واقعی و شفاف‌سازی در بازار، ثبات قیمت و اعتماد دوباره به بازار مرغ بازگردد.
رئیس اتحادیه مرغ و ماهی کرمانشاه: کاهش بیش از ۱۰ هزار تومانی قیمت مرغ در دو روز اخیر
میثم غلامی رئیس اتحادیه مرغ و ماهی کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: با توجه به افزایش عرضه مرغ در بازار و جوجه‌ریزی‌های انجام‌شده در روزهای گذشته، شاهد تعدیل قیمت‌ها هستیم و در دو روز اخیر بیش از ۱۰ هزار تومان کاهش در هر کیلوگرم مرغ ثبت شده است.
وی با اشاره به تصمیمات اخیر در ستاد تنظیم بازار و هماهنگی با دستگاه‌های نظارتی افزود: این تصمیمات در کنار افزایش میزان مرغ آماده عرضه در بازار، موجب کاهش فشار تقاضا و آغاز روند نزولی قیمت‌ها شده است.
غلامی در پایان تأکید کرد: پیش‌بینی می‌شود با ادامه جوجه‌ریزی‌ها و تثبیت شرایط عرضه، روند کاهشی قیمت مرغ در کرمانشاه ادامه‌دار باشد و در روزهای آینده شاهد بازگشت آرامش بیشتری به بازار باشیم.
معاون صمت کرمانشاه: بازرسی‌های روزانه از بازار برای کنترل قیمت و تأمین کالا آغاز شد
عبدالوحید محمدی معاون امور بازرگانی و تجارت خارجی سازمان صمت استان کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به آغاز گشت‌های مشترک بازرسی روزانه از بازار استان اظهار داشت: این بازرسی‌ها با محوریت ارزیابی دقیق از وضعیت موجود بازار، شناسایی نقاط ضعف در تأمین و توزیع کالا و بررسی مسائل مرتبط با اصناف و اتحادیه‌ها در حال انجام است.
وی افزود: بخشی از مشکلاتی که در بازار وجود دارد، مربوط به حوزه اصناف و اتحادیه‌هاست که در همان محل و با حضور کارشناسان مربوطه مورد بررسی قرار می‌گیرد و برای آن راهکارهایی در نظر گرفته شده است. همچنین بخش دیگری از مشکلات در حوزه دستگاه‌های دولتی و بخش تأمین کالا است که تلاش می‌شود با همکاری همه دستگاه‌ها، روند تأمین و توزیع کالاها به شکل مطلوب‌تری انجام شود.
محمدی تصریح کرد: در این گشت‌های نظارتی، برآوردی از وضعیت بازار، نحوه تأمین و توزیع کالاها، چگونگی رسیدن کالا به دست مردم و همچنین موضوع قیمت‌گذاری و جلوگیری از گران‌فروشی صورت می‌گیرد تا تصویر دقیقی از شرایط فعلی بازار به دست آید.
معاون امور بازرگانی و تجارت خارجی سازمان صمت استان کرمانشاه خاطرنشان کرد: هدف نهایی این بازرسی‌ها، جمع‌بندی گزارش‌های میدانی و ارائه راهکارهای دقیق برای حل مشکلات موجود است تا با اجرای مصوبات در سطوح بالاتر، شاهد ایجاد ثبات نسبی در بازار استان باشیم.
وی در پایان تأکید کرد: ثبات بازار نیازمند همراهی مردم، همکاری اصناف و تداوم نظارت دستگاه‌های اجرایی است و اگر همه این اجزا در کنار هم عمل کنند، می‌توانیم شاهد آرامش و شفافیت بیشتری در بازار کرمانشاه باشیم.
بازار مرغ کرمانشاه امروز به نقطه‌ای رسیده که دیگر وعده‌های مکرر و جلسات پشت درهای بسته نمی‌تواند مرهمی بر آشفتگی آن باشد. مردمی که هر روز با قیمت‌های متغیر و بی‌ثبات روبه‌رو هستند، حق دارند پاسخ شفاف بخواهند و انتظار نظارت مؤثر داشته باشند. کاهش چند هزار تومانی قیمت در روزهای اخیر، اگرچه نویدبخش است، اما تا زمانی که حلقه‌های تکراری دلالی، نبود شفافیت در زنجیره تأمین و تصمیم‌گیری‌های جزیره‌ای میان دستگاه‌ها برچیده نشود، ثباتی پایدار در بازار شکل نخواهد گرفت. اکنون زمان آن است که دستگاه‌های مسئول – از جهاد کشاورزی تا صمت، تعزیرات و استانداری – با اقدام مشترک، سامانه هوشمند رصد و نظارت را به‌صورت واقعی اجرا کنند، سهمیه نهاده‌ها و مسیر توزیع را شفاف سازند و به جای واکنش‌های مقطعی، با تصمیمی قاطع و هماهنگ، اعتماد ازدست‌رفته مردم به بازار را بازگردانند. مردم کرمانشاه دیگر نه کاهش موقت قیمت، بلکه عدالت پایدار و شفافیت در زنجیره معیشت خود را مطالبه می‌کنند.
نظرات کاربران